Thiền môn xứ Huế

Xem chừng cái cổng gỗ vừa bình dị vừa cổ kính ở đường Nguyễn Công Trứ có tiền thân là đường Chợ Cống, trong khoảng hơn 100 năm trở lại, lần lượt thay đổi địa chỉ theo một loạt mã số 21, 27, 29, 31, 33, 47, 63.... như đã nói lên tiếng lòng của dân gian trước tốc độ phát triển nhanh chóng của đô thị Huế.

Lúc nhỏ ở Huế tôi không nghe tên chùa Kim Sơn. Cho đến gần đây cũng vậy, khách du lịch hỏi chùa Kim Sơn, xe đưa khách chưa chắc đã biết. Vậy mà Kim Sơn là tên một ngôi chùa rất cổ ở Huế, vận mạng gắn liền với lịch sử thăng trầm của đất nước.

Vào lúc 7 giờ 30 sáng ngày lễ vía đức Phật xuất gia, 8.2. Bính Ngọ (27.2.1966), PL. 2509, Giáo hội Phật giáo Thừa Thiên đã long trọng cử hành lễ Khánh thành Đài Kỷ niệm Thánh Tử Đạo tại vườn hoa Đài Phát thanh Huế. Mùa đông năm trước, Ất Tỵ 1965, cũng tại địa điểm này, đã diễn ra Lễ Đặt viên đá đầu tiên, xây dựng Đài Kỷ niệm Thánh Tử Đạo vào sáng ngày 17 tháng 11, nhân ngày vía đức Phật A-di-đà.

Trong số các ngôi chùa có lịch sử xưa nhất trên dưới 300 năm ở Huế, thì Viên Thông là một trong những ngôi chùa cổ ít được nhắc đến, song đó lại là một ngôi chùa quan trọng, trong lịch sử Phật giáo Thuận Hóa, bởi một lẽ rất giản dị: chùa do một vị tổ người Đại Việt ở Nam Hà khai lập: Tổ sư Thiệt Diệu Liễu Quán. Ngài là người khai phái Thiền Lâm Tế ở núi Thiên Thai, cõi Thuận Hóa, Nam Hà.

"...Cổng tam quan của nhà chùa còn gọi là cửa Phật, cửa Tam bảo, cửa thiền, cửa từ bi...là để nói lên những ảnh hưởng vô cùng sâu sắc trong lối sống tu hành phạm hạnh của chư Tăng cũng như những ảnh hưởng to lớn đến đời sống tâm linh và đạo đức của thiện tín thập phương..."

Đối với Phật giáo Huế nói riêng, Phật giáo Nam Hà nói chung, Tổ Minh Hoằng Tử Dung có một vị trí rất đặc biệt. Bởi xét cho kỹ, đây là vị Sơ Tổ của Thiền phái Tử Dung - Liễu Quán ở Huế.

Xuất hiện ở chốn núi non u nhã của đất đế đô xưa, vào hạ bán thế kỷ thứ XIX, chùa Tường Vân đã có nhiều nét đặc trưng về lịch sử, văn hóa và kiến trúc trong hệ thống thiền môn xứ Huế

4. CHUYỆN MỘT VỤ KIỆN: Một đạo hữu bổn đạo của chùa, có thân phụ qua đời, đến chùa xin lễ cầu siêu ký tự....

Những mẫu chuyện nhỏ dưới dây, có trong khoảng thời gian từ 20 năm lại đây được các thầy ở tổ đình Thiền Tôn...

Chùa Tra Am do Sư Viên Thành dựng vào năm 1923 giữa một mảnh đất còn hoang sơ ở giữa ba hòn núi nỗi tiếng ở Huế là Ngự Bình, Thiên Thai và Ngũ Phong, thuộc thôn Tứ Tây, An Cựu, huyện Hương Thủy (nay là thành phố Huế).