Giai thoại

"...Cuộc đời vô giá trị của ta nên hi sinh cho cuộc đời trong sáng kia! Người thanh niên thầm nghĩ vậy, bèn khéo léo tạo ra những sơ hở hết sức tế vi, một nước, lại một nước nữa, cờ của vị tu sĩ lấy lại thế quân bình, rồi chiếm ưu thế tấn công. Người thanh niên biết mình sẽ thua, chỉ một nước nữa thôi; thanh thản chờ đợi nước thua – cái chết, với tấm lòng đã quyết..."

Cũng như chùa Tra Am, chùa Trúc Lâm thời bấy giờ nằm trong vùng cảnh vật rất thâm u, hoàn toàn tách rời với đời sống dân cư. Toàn cảnh chùa nằm sâu trong rừng trúc bạc ngàn về phía Tây núi Ngự Bình.

Tất cả mọi người trong xã hội đều kiếm tìm hạnh phúc. Hòa bình, an lạc, thanh tịnh, thư giãn, tự tại và hạnh phúc là những điều chúng ta muốn nói đến ở đây.

Đối với vạn vật trong cõi nhân gian, Phật giáo đều có sự quan sát thấu đáo, hiểu rõ thiên có thiên lý, địa có địa lý, nhân có nhân lý, vật có vật lý, tình có tình lý, tâm có tâm lý. Trên thế gian bất kỳ sự vật gì cũng có cái “lý” riêng biệt của nó, địa lý phong thủy tất nhiên cũng có “nguyên lý” của nó.

Không phải ngẫu nhiên mà người xưa đã nâng sự đọc (sách) lên hàng nghệ thuật, ngang tầm với cầm-kỳ-thi-họa, và có câu để đời rằng: “Một ngày mà không đọc một trang sách, khi mở miệng ra, nói lắm câu khó nghe”.

Và người bạn của tôi nói rằng, tình thương và lòng Từ bi rất tốt đẹp và kỳ diệu, nhưng chúng không có chỗ đứng trong thế giới của chúng ta, nơi mà lòng sân hận và thù hằn là một phần của con người, và như vậy, chúng ta luôn bị sân hận làm chủ. Điều này tôi không đồng ý …

Trong những lần đến với thiền môn, đến với những bậc xuất gia tu hành, chúng ta sẽ nghe được lời dạy như sau về công việc của một người tìm đạo và học đạo: “Phàm người xuất gia là cất bước đến chân trời cao rộng, tâm và hình đều khác kẻ tục, làm rạng rỡ dòng giống của Phật, khiến ma quân phải rúng động, làm vậy để báo đáp bốn ân, cứu giúp ba cõi, nếu không như vậy chỉ lạm dự vào hàng đệ tử Phật mà thôi”(1).

Sống trọn vẹn, sống hết mình, sống không nhìn lui, sống không nhìn tới, ta với khoảnh khắc là một, ta với vấn đề phải giải quyết là một.

Đã có một thời gian dài, người dân kinh đô Huế coi giếng cổ Hàm Long nằm ngay dưới chân núi Bình An Sơn...

Thầy không phải là người tạo ra những bộ óc cho học trò, cũng không phải là người nhét vào đầu người học một mớ thông tin, kiến thức nào đó một cách máy móc, mà có vai trò hướng đạo nên cách thầy dạy sẽ định hướng cho cả một chặng đường dài của cuộc đời nhiều người.