(LQ) Chùa Viên Thông là một trong những ngôi chùa cổ ít được nhắc đến, song đó lại là một ngôi chùa quan trọng, trong lịch sử Phật giáo Thuận Hóa, bởi chùa do Tổ sư Thiệt Diệu Liễu Quán sáng lập vào nửa cuối thế kỷ 17.
Chùa Viên Thông tọa lạc dưới chân phía trước núi Ngự Bình về hướng tây nam thành phố Huế. Bước vào cổng chùa đứng thẳng đường vào là hai cột trụ cao mới được xây lại với hai vế đối chữ quốc ngữ:
Đến cửa Viên Thông mến chốn danh lam cổ tự;
Nhìn xem núi Ngự nhớ nơi thắng cảnh xuân thành.
Cảnh chùa thật u nhàn trong bóng thông rừng im mát. Chùa có lối kiến trúc theo hình chữ “khẩu”, đây là lối kiến trúc truyền thống của nhiều chùa cổ ở Huế.
“Đại hùng bảo điện” chùa Viên Thông là một ngôi nhà năm gian. Tuy cột kèo bên trong được kết cấu bằng bê tông cốt sắt nhưng vẫn có những hoa văn và cách trình bày chạm trổ theo truyền thống. Ba gian giữa là thượng điện thờ Phật, và bồ tát. Trên cao có biển hiệu chùa sơn son thếp vàng với ba chữ: “Viên Thông Tự”.
Ngôi tượng chính nhất là Phật điện chùa Viên Thông, là ngôi tượng bằng đồng lớn mới được chú tạo vào năm 1965 theo mẫu pho tượng ở chùa Từ Đàm, tay phải đưa lên bắt ấn “tam muội”, và tượng ngồi theo thế kiết già phu tọa trên một tòa sen đúc bằng xi măng, nhưng không kém phần mỹ điệu vì tỉ lệ cân xứng của pho tượng và tòa sen.
Gian bên phải thờ Bồ tát Quán Thế Âm và 9 tượng La Hán cỡi trên những con vật. Gian bên trái thờ Bồ tát Địa Tạng và 9 tượng La Hán khác.
Tronh chùa Viên Thông tự còn trưng bày cái khánh đá chạm khắc rất đẹp có lạc khoảng đề “Minh Mạng thất niên, tứ nguyệt cát nhật, tôn nhơn phủ, Tôn Thất Trạch phụng cúng”.
Bên sau phần hậu tổ thì ở trên cao có bức hoành “Vạn Thọ điện”. Bên dưới bàn thờ có hai tầng thờ long vị. Tầng cao và long vị cao nhất thờ chính giữa. Đó là long vị ngài Liễu Quán. Mỗi bên có ba long vị. Phần trước, thấp hơn, chính giữa là long vị của “Ôn Viên Thông”. Hai bên có hai tiếu tượng: Tiếu tượng hòa thượng Như Thừa, tiếu tượng ngài Diệu Khai.
Sau thượng điện thì “tả vu” là nhà khách, “hữu vu” được dành làm tăng xá. Nhà hậu thờ Thánh tức là Quan Công. Trong đó còn có bức hoành đề niên hiệu Đồng Khánh.
Chùa Viên Thông với một lịch sử có dính dáng đến một vị tổ người Đại Việt, khai sáng cả một thiền phái khắp Nam hà, cảnh quan chùa vẫn còn giữ nét thâm u, rêu phong cổ tự…
Chùm ảnh chùa Viên Thông:
Cổng tam quan và lối vào chùa
Chùa Viên Thông ẩn dưới chân núi Ngự Bình
Chánh Điện
Pho tượng Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Bàn thờ Bồ tát Quán Thế Âm và các vị La Hán
Bàn thờ Bồ tát Địa Tạng và các vị La Hán
Bàn thờ Hộ pháp
Tượng Giám Trai
Chuông, trống, bảng
Những góc chùa đẹp
N.N-V.D