Lễ hội trăng rằm tháng bảy – lễ Vu lan – mùa báo hiếu các Phật tử thường hướng tâm thành kính, vừa có một hành động cụ thể để báo hiếu cha mẹ trong các đời kiếp trước và cha mẹ trong đời hiện tại.
Ai cũng biết nếu không có mẹ thì không có vĩ nhân, không có anh hùng, không có nghệ sĩ, không có thi ca… ! Vì có mẹ chúng ta có tất cả. Mẹ là đề tài muôn thuở, nhưng mỗi lần Trụ Vũ công bố thơ về mẹ bao giờ cũng mới mẻ, trẻ trung, vừa long lanh lại vừa đằm thắm:
Văn hiến bốn ngàn năm
Giọt nước mắt trăng rằm
Mùa Vu lan nhớ mẹ
Mưa dầm ngọn lá răm
Mẹ là máu thịt ta, là thân xác và tâm hồn ta, một con người hết sức cụ thể mà Trụ Vũ thường thốt lên với tất cả mọi niềm yêu thương và đầy tự hào bằng giọng Huế là MẠ! Bên cạnh đó người đọc bắt gặp ở Trụ Vũ MẸ với ý niệm dân tộc, Tổ quốc, đất nước:
Tình mẹ Tiên Rồng
Nghĩa mẹ Thăng Long
Dẫu trong tạo vật
Có niềm hoá công
Ở một chỗ khác ta thấy mẹ trong tình đồng bào ruột thịt, là một khối thống nhất không thể cắt rời:
Mẹ là đức mẹ
Tự thuở Âu Cơ
Một bọc trăm trứng
Ngọt ngào bài thơ
Dẫu mẹ ở đâu, đang làm gì, trong bất cứ hoàn cảnh nào mẹ luôn thấu hiểu con hơn ai hết; mẹ biết con cần gì mỗi khi con thốt gọi mẹ:
Ngự toà sen tinh khiết
Phật Quan Âm băng tuyết
Ơi trái tim mẹ hiền
Chở ngàn trùng lệ huyết
Khi đọc đến bài thơ thứ 98, tôi sực nhớ phóng sự gần đây trên báo Tiền phong về một tử tù trong thời gian ở trại giam chờ thi hành án, trong bao nỗi sợ suốt ngày đêm vây bọc quanh ánh đèn thì nỗi sợ nhất là sợ nhớ mẹ. Vì mẹ yêu anh nhất, kỳ vọng ở anh nhiều nhất, vậy mà anh theo bầy bạn bỏ quên mẹ, rốt cuộc mọi thứ chỉ là bèo bọt. Anh thương mẹ và ân hận khi đã quá muộn, như Trụ Vũ viết:
Xí xoá ván cờ
Không được không thua
Chỉ đau một nỗi
Mẹ hiền phương mô
Có thể nói, đã là mẹ ắt có đau khổ. Không đau khổ không phải là mẹ, nhưng điều may mắn nhất là thi sĩ Trụ Vũ đã được gặp Phật rồi nên hình tượng mẹ, tình yêu thương vô bờ bến của mẹ được khái quát thành Phật tuệ, thành bến bờ giải thoát ở bài thứ 99, bài cuối cùng của tập thơ Trái tim mẹ hiền – bài Bát Nhã tâm kinh mình.
Huế, Vu lan 2009
H.K.L
