Theo đúng kệ hoạch mà Hòa thượng Thích Hải Ấn, Phó trưởng Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Thừa Thiên Huế, Trú trì chùa Từ Đàm đã trình trong phiên họp toàn Ban Trị sự ngày 7/6/2009 vừa qua về sự xuống cấp và kế hoạch trùnh tu hồ bán nguyệt trước tháp Tổ Liễu Quán và đã được chư tôn đức trong Thường trực Ban Trí sự thông qua.
Trong mấy ngày qua, nhóm thợ xây dựng đã tiến hành hút nước, tháo gỡ tất cả các viên đá tổ ong và nạo vét lòng hồ để tiến hành công tác trùng tu.
Theo Hòa thượng Thích Hải Ấn, hồ bán nguyệt trước tháp Tổ Liễu Quán được xây dựng cùng thời với ngôi tháp Tổ, tức vào năm Cảnh Hưng thứ 9 (1748- sau 6 năm Tổ viên tịch-1642). Bảo tháp là nơi tôn trí pháp thân của Tổ Liễu Quán (1667-1742)
Hồ bán nguyệt nằm trong khuôn viên của bảo tháp, ngay chính diện hướng đi vào, cách bảo tháp chính khoảng gần 200m, qua khỏi hồ, phải đi qua hai lần bậc cấp và hai khoảng sân bằng phẳng có nhiều cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi quanh năm tỏa bóng mát rồi mới đến ngôi bảo tháp chính.
Từ trên cao ngôi bảo tháp nhìn xuống hồ và trông ra bốn phía khuôn viên ngôi tháp có cảnh quan rất đẹp, phía sau là đồi thông, hai bên có nhiều tháp cổ của chư tổ và phía trước là hồ bán nguyệt quanh năm nước trong xanh. Ngày xưa, chư tổ đã cho kiến tạo nhiều công trình như thế là vừa để tạo cảnh quan hài hòa cân đối cho khuôn viên ngôi bảo tháp nhưng lại vừa mang tính phong thủy…
Hơn nữa, theo như người dân trong vùng cho hay thì việc chư vị tiền bối xưa cho tạo dựng hồ bán nguyệt trước tháp Tổ cũng là một việc làm nhằm phục vụ nhân sinh. Người dân trong vùng xưa kia mặc dù rất thưa thớt, chủ yếu chỉ là những tiều phu, thợ rừng người ta thường hay tìm đến đây để vừa cầu an vừa lấy nước từ hồ nước nầy về để phục vụ sinh hoạt ăn uống hàng ngày.
Yếu tố nầy mãi cho đến những năm vừa qua, khi trời hạn hán, những giếng nước trong vùng đều bị khô cạn hết thì người dân đã đến hồ nầy và đào một cái hố nhỏ trong lònh hồ thì nước mạch từ phía tháp chảy ra rất trong, rất mát và rất ngọt người dân nhờ đó mà kéo qua được một mùa hạn hán khắc nghiệt.
Trải qua hàng trăm năm, kề từ ngày xây dựng hồ, các bờ đá của hồ nước đã xuống cấp nhiều lần và mặc dù đã được Giáo hội Phật giáo Thừa Thiên Huế cũng như tông phong pháp phái Tổ đình Thiền Tôn cho trùng tu sửa chữa nhiều lân nhưng do chỉ mang tính tạm thời, xây kè đá nên cho đến nay thì hồ lại thêm một lần nữa xuống cấp, bờ kè quanh hồ sụt lún và sập gần như toàn bộ, lòng hồ vì thế mà bị đất đá bồi lấp cạn đi rất nhiều…
Việc Ban Trị sự tỉnh Giáo hội Phật giáo Thừa Thiên Huế và Hòa thượng Thích Hải Ấn cùng tông phong pháp phái Tổ đình Thiền Tôn có quyết định trùng tu hồ bán nguyệt trước tháp Tổ Liễu Quán là rất cấp thiết. Và trong phiên họp, Ban Trị sự cũng đã quyết định trùng tu nhưng vẫn giữ nguyên tổng thể kiến trúc hồ theo kiểu hình bán nguyệt, giữ nguyên độ sâu, chiều dài, chiều ngang…chỉ thuần túy trùng tu là tiến hành tháo gỡ phần kè đá cũ và cho đúc bê tông, sau đó gắn toàn bộ đá tổ ong cũ vào bờ hồ để tạo ra sự tự nhiên, mềm mại; đáy hồ cho đúc kín và đổ bùn đất vừa để "gạn đục khơi trong", vừa để trồng sen, thả cá…
Kinh phí dự trù cho việc trùng tu khoảng chừng hơn 300 triệu đồng do các chùa trong trú xứ tỉnh Thừa Thiên Huế đóng góp và tông phong pháp phái Tổ đình Thiền Tôn chịu trách nhiệm trông coi xây dựng. Thời hạn trùng tu sẽ nổ lực hoàn thành trước mùa mưa năm nay (Kỷ Sửu-2009).
bờ kè hồ đã sụt lún gần như toàn bộ
các công nhân đang tháo gỡ đá quanh bờ hồ
và đang nạo vét lòng hồ
Hồ bán nguyệt nhìn từ trên cao ngôi bảo tháp xuống
K.L
