Thiền viện, tháng Mười lá vàng rụng nhiều, tiết trời xe lạnh. Sáng sớm, hơi lạnh len qua khe cửa vào phòng đánh thức người tỉnh giấc ngủ dài, tôi lật đật ngồi dậy và hít thở, ngồi yên để người khách lạ khám phá căn phòng, đêm qua do thức muộn nên vẫn còn chếnh choáng bởi cơn buồn ngủ.
Vậy là mùa lạnh đang đến từ từ. Năm nào, cứ hễ tháng mười đến mang theo nhiều niềm vui nhưng chẳng khi nào tôi có đủ thời gian để núi giữ cái kỷ niệm tháng Mười cả, quyết định năm nay sẽ ăn mừng sinh nhật của người khách không quen. Người khách lạ thăm viếng căn phòng nhỏ và còn vương vấn cái gì đó chưa chụi bước ra, có lẽ là mùi hương trầm vẫn còn phảng phất hay là bình trà xanh đang tỏa khói nghi ngút. Khí lạnh tràn đầy, đủ để khoách thêm một chiếc áo mỏng hay một chiếc khăn choàng, một mùa đông ấm áp sắp lại về.
Tháng Mười, đó là thời điểm thích nhất trong năm, bởi những giờ ngồi thiền không phải chạy quạt vù vù do nóng bức, hành giả nào chụi quạt không nổi đành phải ngồi nghe những giọt mồ hôi đang lăn thánh thót trên khuân mặt, hay tiếng kiểng thức chúng vang lên từng hồi mà vẫn còn chưa chụi rời khỏi chiếc chăm bông ấm để làm một hành giả “ đạp tuyết tầm mai”. Những người nhỏ rất thích ngủ nướng nhất là khi mùa đông đến bên ngoài lạnh giá cơn lười biếng có cớ. Vì thế tháng Mười tiết trời man mát như một mùa hẹn ước sẽ chuyên cần công phu của hành giả.
Bầu trời đêm cao vút, đằm thắm, những chòm sao thi nhau tỏa sáng trên nền trời. Bên cạnh nhưng ngôi sao li ti như một đốm sáng là những ông sao thật lớn, chúng tôi vẫn hay ngắm những vì sao ấy gởi gắm vào đó một niềm tin, ước nguyện về con đường mình đang đi. Chắc hẳn ai cũng mong muốn một điều gì đó tươi sáng, trong lành cho cuộc đời của một hành giả.
Trong lúc nhìn những vì sao đang tỏa sáng trong đêm nếu bắt gặp một ngôi sao đang di chuyển, đổi ngôi, mà dân gian vẫn gọi là sao Băng thì ước nguyện của người ấy sẽ thành hiện thực. Một người bạn của tôi vẫn hay tin vào điều đó. Với tôi thì những điều đó mang tính huyền thoại, cổ tích nên tôi không tin vào hiện tượng nhìn thấy sao băng ngang bầu trời lời nguyện ước sẽ trở thành hiện thực.
Những chòm sao dõi nhìn thế gian trong đêm khuya không hề mệt mỏi. Có một vì sao thật bự, trong giờ thiền tối nó chiếu sáng ở hướng Đông nhưng giờ thiền sáng thì lại chiếu sáng ở hướng Tây. Chúng tôi vẫn ngồi đó tâm tư với bao sắc, thọ, tưởng, hành…nên chẳng khi nào tỏa sáng như vì sao trên trời trong đêm tối cả. Mỗi lần muốn tỏa chiếu lại là những lần làm nhau biết bao thương tổn, để những giờ ngồi thiền lại ân hận, tự hứa. Và ước nguyện lại tỏa sáng lại một lần đóng khép.
Bước ra khỏi màn đêm, một khung trời rộng lớn. Thầy tôi kêu mấy chị công nhân làm sạch khoảng đất trống để trồng vào đó hàng cây Tùng. Mấy cây hoa dại đang mùa nở rộ cũng được mời đi cư ngụ nơi khác. Hoa dại không cần công bàn tay chăm sóc kỳ công của con người, nó chồi nụ, đơm bông nhờ vào những điều kiện thời tiết thuận lợi. Tháng trước mưa nhiều và không nắng nóng oi bức nên giữ được độ ẩm trong lòng đất, loài hoa dại được dịp vươm lên mạnh mẽ.
Thiên nhiên kỳ diệu tự pha màu, bông hoa màu hồng phấn dụi dàng, màu tím hồng mơ ngọt lịm, bông màu vàng lấm tấm long lanh giữa cành lá rồi những cánh hoa mỏng manh giữ thiên nhiên xếp thành hình thù riêng biệt, không hoa nào giống hoa nào. Vùng hoa dại như được mặc lên cành lá chiếc áo màu xanh da trời, đầy đủ các loại hoa với đủ sắc màu. Tôi luôn mong đợi tháng Mười là bởi vậy.
Đi qua vùng cỏ mọc lơ thơ, những bông cỏ giống như tấm áo khoách lông thú màu trắng sáng lay động trong gió heo may. Nhờ chiếc áo lông thú được tạo nên từ bụi cỏ mà mặt đất được che kín, trở nên ấp áp vào những ngày trời lạnh.
Tháng Mười về! Mùa hoa dại nở rộ |
Những bông cỏ may cứng cáp tua tủa, cỏ may rất mến khách. Nếu ai vô tình bước đến vùng cỏ may sẽ mang về dấu tích và khiến người ta phải kiên nhẫn để nhặt từng chiếc kim thiên nhiên vướng vào áo. Tôi đã có nhiều kinh nghiệm đi vào vùng cỏ may và chỉ nên đứng xa ngắm nhìn chúng mà thôi. Cỏ chỉ thân mình yếu ớt ẻo lả khoe những bông hoa trắng sữa mỏng manh như mảnh lụa. Nhiều khi ngẫu hứng hái những bông cỏ mang về trưng chúng được kết lại với nhau giống như chùm cỏ tuyết, ai nhìn thấy cũng hỏi: đâu ra bình bông dễ thương vậy? Nhưng chỉ được nửa ngày là cỏ tuyết đã rơi rụng.
Có nhiều bông cỏ nằm sát mặt đất được điểm tô bằng nhưng bông li ti màu tím nhạt, màu xanh biếc, hình tròn xoe giống như những hoa tai hột xoàn trên mặt đất. Nếu không nhờ những bông hoa ấy người ta chẳng thể phân biệt cọng cỏ nào với cọng cỏ nào chỉ có thể gọi chung là cỏ dại mà thôi. Hoa nở tự nhiên và tàn rất nhanh chỉ cần sau buổi trưa dưới ánh nắng là chúng đã trở về với đất mẹ rồi. Và cứ như thế tạo thành một chuỗi luân hồi không ngừng nghỉ. Nở rồi tàn.
Những đám hoa mắc cỡ đang nở rộ, họ nhà mắc cỡ thật ghê ghớm không cho ai động tới mình. Hễ ai vô tình động tới là chị lá lại khép mình đầy e thẹn nằm im ru, nhất là gai mắc cỡ sẵn sàng bảo vệ đồng loại của mình, làm trầy tay xước da khiến cho con người lần sau không dám dớ tới. Chỉ một thân nhỏ thôi sau thời gian mắc cỡ đã kết thành bụi lan rộng ôm lấy mặt đất như chiếc áo len. Bông mắc cỡ tròn vo màu tím hồng mơ thật mơ màng và dễ thương. Có khi bụi mắc cỡ thích điểm lên chiếc áo len của mình bằng bông hoa trắng tinh khôi. Thực ra hoa mắc cỡ đẹp đấy chứ!
Năm nào cứ hễ đến thời điểm này hoa dại lại nở rộ nên tôi gọi là mùa hội của cây cỏ hoa dại. Những bông hoa dại xinh xắn vô tư nở. Nở rồi tàn chẳng cần quan tâm có người ngắm hay không. Tôi cho đó là thức quà tặng kỳ diệu mà thiên nhiên ban tặng cho con người.
Tháng Mười đến rồi đi một cách chậm dãi khoan thai. Buổi tối, hơi lạnh mang theo những giọt sương, đám sương rất thích trêu đùa với bông mắc cỡ, bông cỏ vì những bông hoa dại đó rất mền mại, dụi êm, làm bông mắc cỡ, bông cỏ ướt mượt như mới đi tắm về sau đêm hôm vậy! Có khi những giọt sương mải miết khoe vẻ đẹp long lanh của mình mà quên mất rằng khi nắng lên là chúng phải trở về nơi chốn cũ để ẩn mình chờ đợi đêm hôm sau.
Những nhát cuốc sới làm hoa dại bật gốc. Nhưng trong mỗi bông hoa dại đã đã có sự tiếp nối và trao truyền thế hệ, dù ở đâu hoa dại vẫn tự sinh sôi rồi đơm bông chồi nụ. Có lẽ bởi vậy mà chúng không hề oán hờn người đang đang cuốc sới, cho nên hoa cỏ dại có đời sống thanh thản nhẹ nhàng như vốn có.
Những lần rời Thiền viện xuống núi, ngồi trong xe ngắm nhìn đồng cỏ nội, ngắm nhìn những bông cỏ hai bên đường như đang vậy gọi người khách quen qua cửa kính nhỏ. Trên con đường xuống núi ấy, có vô sỗ những bước chân đã đi qua, cả người ta và thú vật. Người đi làm đồng ruộng, trẻ trăn trâu bò, chiếc xe bò chở chủi trên núi xuống. Nhưng ít ai để ý thấy những bông hoa dại mọc sát mặt đất, dường như không cất mình lên nổi, những bông cỏ mở mắt nhìn cuộc sống rộn ràng, nhộn nhịp của con người. Bước chân ai mệt mỏi, lo âu. Làm người mấy ai được vô tư hồn nhiên, cứ phải tính toán vì cuộc sống sinh nhai.
Chỉ có mấy cô cậu học trò là hồn nhiên vô tư, mới cãi lộn nhau hôm trước hôm sau lại nhảy chân sáo rủ nhau chăn trâu bò thả diều trên triền đê. Tôi chẳng bao giờ chán ngắm những mảnh hoa, nụ hoa đủ màu sắc trên mặt đất, chúng chẳng có gì để khoe chỉ nở duy nhất một lần khi tháng mười tới. Nhưng đó lại là sự kỳ diệu của thiên nhiên tạo nên những cánh hoa hình chuông, hình loa kèn, hình tai bèo, hình sao…Với sự pha màu tinh tế xanh biếc, tím lam, hồng phấn, hồng mơ, trắng sữa.
Những cánh đồng hoa cỏ dại tạo nên sinh khí tươi trẻ của mùa xuân khi mùa đông lạnh lùng đang tràn về. Tháng Mười nhắc nhở năm sắp hết ngày lại qua mau.
M.L
(Phatgiao.org)