Thầy tôi quy định mỗi ngày phải quét sạch lá trước khi đi học. Vì vậy, chúng tôi phải dậy thật sớm nếu không sẽ bị trễ học. Dậy sớm vào mùa đông ở Huế là điều rất đáng sợ, vì vậy mà nhiều lúc quét lá là tôi cứ thầm trách mấy cây: Rụng chi mà rụng lắm rứa không biết! Vẫn biết là phải quét lá nhưng lòng vẫn buồn trong bụng. Tình cờ, một ngày kia, vừa quét vừa nguyền rủa cây, tôi bị thầy bắt được. Thầy gọi tôi lại:
– Quét lá mà khổ vậy sao con? Bữa nay thầy bày cho con cách này nhẹ nhàng lắm. Thầy vừa nói vừa cười: Giá mà có phép thuật gì để có thể làm sạch lá một cách nhẹ nhàng, thì rất hay nhỉ. Thôi, thì ngày mai, trước khi quét lá, con rung hết tất cả các cây đã, để lá ngày mai cũng rụng xuống mà quét luôn một thể, là ngày mai khỏi quét. Tôi lấy làm sung sướng khi được thầy dạy cho, lấy đó như là phép lạ, phấn khởi đi rung tất cả các ngọn cây.
Không đợi đến ngày mai. Lá rụng ào ào, tôi khoái chí lắm. Những cây lớn không thể rung được, tôi lấy sào dài “quơ” lên, khiến cả lá xanh và lá vàng rụng tơi tả. Mệt đừ, mồ hôi lấm tấm bắt đầu hiện ra trên làn áo, tôi thầm nghĩ: Mệt cũng đặng, để ngày mai đỡ việc.
Hôm sau thức dậy, sự nhác nhớm của tôi lại bắt đầu thoả chí, vì hôm nay không phải quét lá nữa. Tôi vươn tay soải cánh chạy ra vườn. Gió từ đâu kéo đến, lá khô rơi xào xạc. Tôi đứng ngơ ngác nhìn trong thất vọng. Sân chùa vẫn ngổn ngang lá, lá cứ đua nhau rơi. Tôi nghĩ: làm gì có chuyện kỳ cục vậy. Rõ ràng là hôm qua mình đã rung hết lá vàng, sao hôm nay lại có lá khô rơi nhiều đến thế. Rồi lại nghĩ, chắc đó là lá của hôm sau, hôm sau nữa mà mình đã chưa làm rụng hết. Thế là lần này tôi lại kỹ càng hơn. Tôi cố rung, rung thật mạnh để cho lá hôm sau, hôm sau nữa… rụng đi hết, để lần này mình khỏi phải nhọc công. Cố sức rung, dùng cây sào lớn hơn, dập mạnh hơn. Khắp người tôi mồ hôi nhễ nhải, rồi ung dung quét, quét cho thật sạch để ngày mai vẫn không còn lá. Nhưng nào thật lạ làm sao! Chưa kịp quét xong thì lá đã rơi. Lại một trận gió nữa buông xuống làm lá rụng đầy sân. Tôi bực mình bất lực: Rõ ràng là phương sách rởm. Hay là thầy lừa mình? Đang lúc suy tư thì thầy lại đến: Mỗi ngày làm tốt công việc của một ngày, công việc sẽ hoàn thiện được. Muốn một ngày làm công việc của hai ngày, đó là tham vọng. Tham vọng sẽ làm cho con thêm đau khổ mà thôi!
Thì ra, thầy phương tiện dạy bảo mà tôi không biết. Trên cây không có lá của ngày mai, tất nhiên ngày mai trên cây sẽ có lá mới và sẽ có lá khô, và nhất định lá khô sẽ rụng. Và mình phải làm việc từng ngày.
Và bây giờ tôi mới biết: lá rụng, ngày nào cũng rụng, nhưng cây xanh thì cứ mãi xanh tươi.
Q.N
