Đức Phật đặt ra năm nguyên tắc chỉ dẫn cho những ai muốn học hiểu Giáo Pháp. Năm nguyên tắc đó là: Không sát sanh, không nói láo, không tà dâm, không ăn trộm và không uống rượu. Mặc dù cả năm điều dạy bảo đều có tính chất bắt buộc cho một cuộc sống hạnh phúc bình yên, nhưng ở đây chúng ta sẽ xem xét làm thế nào và tại sao phải tránh khỏi trạng thái say sưa.
Trong thời buổi hiện nay, khi tâm trạng căng thẳng lên đến tột độ thì ước muốn được thư giản bằng một ly rượu lại càng trở nên mạnh mẽ hơn. Điều này không có gì sai, mặc dù uống rượu không phải là cách lý tưởng để giải tỏa tâm lý căng thẳng.
Tuy nhiên, nếu bạn biết thận trọng giữ gìn những lời mà Đức Phật đã khuyên bảo, bạn có thể sẽ có nhiều cảm nhận tốt hơn.
Nhận thức tận tường
Tâm Phật hiện hữu trong tất cả chúng ta. Mọi chúng sanh đều có tâm Phật. Tâm này luôn hiện diện, luôn sáng rõ và luôn hoàn hảo. Trong sáng rõ ràng là chân tướng của thiện tâm hay tối thắng tâm. Vấn đề là khi tâm này đầy dẫy những mê hoặc; những ý tưởng thù hận và bất chánh có ra bởi do năm độc kiêu mạn, sân si, tham lam, tật đố và dục vọng. Nếu chúng ta tiếp tục thực hiện mọi công việc với cái tâm nghiệp chướng này, ắt hẳn sẽ dẫn đến khổ đau. Nhưng nếu chúng ta tinh tấn và nhận thức được sự khác nhau giữa chân thiện tâm (căn bản tâm) và nghiệp chướng tâm, thì chúng ta có thể nhận ra tâm phiền não (tâm bệnh) một cách rõ ràng.
Khi rượu cồn xâm nhập vào đường máu của chúng ta, nó làm cho máu huyết trong ta rối loạn. Và khi rượu từ từ bắt đầu nhiễm vào chúng ta, thì tính trong sáng vốn có của căn bản tâm và tính hôn trầm cố hữu của nghiệp chướng tâm hợp nhất lại với nhau. Ranh giới khác nhau giữa cái ác và thiện, xấu và tốt được thay thế bằng một vùng rộng màu xám ngày càng gia tăng tức là sự hỗn độn. Rượu cồn càng đi sâu vào đường máu, càng làm cho máu huyết rối loạn. Tâm do đó cũng bị làm cho rối loạn không thể phân biệt được tam nghiệp thân, khẩu và ý có đạo đức hay không có đạo đức.
Duy trì tính ổn định
Khi đắm mình trong chén rượu, bạn hãy cẩn thận với những suy nghĩ của mình. Nếu bạn có cảm giác ‘u buồn, chán nản’, bạn cần phải cảnh giác và thận trọng hơn với những phát ngôn và hành vi của mình. Hãy ngưng ngay niềm đam mê khi bạn cảm nhận rằng bạn đang bị những rối rắm che đậy, đang khổ sở vì nồng độ làm say của rượu để được ổn định. Hãy chánh niệm tỉnh giác, khi bạn đang làm công tác xã hội. Thường mọi người khi đam mê quá mức thì sẽ gây nhiều lúng túng cho người khác. Đôi khi, trạng thái này thật đáng sợ thậm chí trở nên hung bạo. Rất nhiều lần, có người hôm trước cư xử không hợp lý, hôm sau lại gọi điện xin tha thứ vì cách cư xử của mình. Điều này xảy ra chỉ khi thanh tịnh tâm được thâu phục.
Các Phật tử Tây Tạng thường có một thời cầu nguyện ngắn gọn trước khi uống rượu hay bất cứ loại nước có chất làm say. Họ dâng cúng rượu trước chư Phật và chư thần thánh chủ trì. Họ cầu nguyện các Ngài ban cho họ sự điềm tĩnh để họ kiềm chế được tác dụng của rượu, để thân thể họ có thể tiêu hóa một cách dể dàng và không làm cho tâm tư rối loạn.
Vì vậy, nếu bạn lưu tâm đến lượng rượu uống vào, bạn sẽ thấy rằng trong một vài tình thế nào đó rượu thật sự tốt cho bạn. Nếu rượu được uống trong sự tỉnh giác, chúng ta sẽ tránh được sự đau khổ mà rượu đã gây ra cho thân tâm của chúng ta. Nếu bạn dùng “Tửu Thiền” này (Nghĩa là uống rượu trong sự tỉnh giác, chánh niệm) để quán sát điều gì đang xảy ra trong tâm trí bạn, thì bất cứ lúc nào, bạn cũng có thể dễ dàng gạt bỏ nó tránh xa khỏi rắc rối phiền muộn. Chúc cuộc sống vui vẻ!
Tịnh Như dịch theo the Times of India, ‘Thời báo Ấn độ’)
