Ðã bao lần cùng chung lối về trên con đường Lê Lợi, nhưng thầy và con vẫn chưa một lần đối diện trò chuyện. Con chỉ biết Thầy là giáo sư Anh ngữ của truờng Ðại học sư phạm-Huế. Thầy đi trước không xa, vốn tính vội vàng nôn nóng nên con thuờng đi xe khá nhanh. Thế nhưng mỗi khi thấy thầy đằng trước, chẳng biết mãnh lực nào khiến con chậm thật chậm lại phía sau, e ngại chẳng dám băng qua. Con đường đầy người qua lại tấp nập, nhưng mắt con vẫn không rời hình bóng ấy; con cố nhìn thật rõ, nhìn mãi một hình bóng với vẻ mặt ôn hòa trầm tĩnh, không vội vàng hốt hoảng vụt chạc ngay cả khi khẩn cấp nhất.
Con còn nhớ khi còn học Trung Cấp, mỗi lần con tan trường cũng là lúc Thầy đi dạy về. Con chầm chậm qua ngã ba chờ ngóng nhìn hình bóng trang nghiêm thanh thoát ấy, và Thầy đã xuất hiện bên kia đường. Ðường nhựa trở nên bóng láng dưới ánh nắng chói chang, nhưng bù lại ánh mắt Thầy chứa đầy nguồn bình an vô hạn, vẫn hiền hòa với nụ cười bao dung. Mỗi bước chân của Thầy như đang gõ lên mặt đường những nốt nhạc và dư âm của tình thương và sự tỉnh thức. Ði chậm, đến ngã ba lúc nào không hay, con đành phải rẽ lối; Thầy tiếp tục đi và khuất dần sau hàng dương liễu. Chẳng hiểu vì sao con lại muốn nhìn Thầy đến thế! Con chỉ cảm thức được Thầy là người đáng kính giữa cõi đời vọng tưởng, giữa chốn trần tục đầy rẫy tham luyến những lạc thú thấp hèn. Bởi đời Thầy chẳng màn gì ngoài một tâm hồn thanh sạch, một trái tim hòa nhập tình thương với mọi người.
Thế rồi ngày đầu tiên của khóa học trường Cơ bản Phật học, giáo sư phụ trách Anh ngữ không ai khác mà chính la Thầy. Thầy bước vào lớp, con thật ngỡ ngàng và xúc động. Thầy ơi! bây giờ con thật sự được gần thầy và được thầy trao truyền cách đối nhân xứ thế sao cho cao sang, lễ độ và trí thức; thầy bảo đó cũng chính là thành tựu nhân cách và thành tựu một cõi đời bịnh dị để đi về huyền nhiệm vĩnh hằng.
Bên cạnh những bài học thức tỉnh tô bồi trí huệ và nhân cách, thì động tĩnh đi đứng của Thầy đã chứng minh hùng hồn cho bài học về phẩm chất cốt cách và tình thương của thầy. Khi Thầy dựng và nhắc chiếc xe đạp, đội mũ, uống trà, chải tóc…con nhìn không biết chán, không biết đủ và muốn khám phá. Chỉ các nghĩa cử ấy thôi, Thầy cũng đã mang lại cho chúng con bài học quý báu lắm rồi.
Với ánh mắt đăm chiêu nhìn chúng con tràn đầy thân ái, Thầy thường khích lệ chúng con hay sống đời thanh cao và đừng bị nô lệ bởi thức ăn ngon và ăn nhiều; thầy thường bảo: “ăn sang là bần, mà ăn bần là sang. Buổi sáng ăn củ khoai lang và rau luộc chắm tương, răng mà hắn sang lạ kỳ; còn nếu làm tô bún thịt bò, thì chao ôi bần ơi là bần”. Con muốn mạo muội xin phép cho con được kể về Thầy, âu cũng là tôn thờ cái hay cái đẹp, cái lý tưởng siêu thoát đó thưa Thầy! Đức hạnh và tình thương của Thầy giấy bút nào tả hết! Thế mà nay con mạnh dạn bày tỏ tâm tình qua trang giấy. Ngôn từ thô sơ, diễn tả vụng về, nhưng con cũng xin phép cho con được lột tả đôi dòng cảm niệm. Giờ này tất cả vẫn còn trong con, trong tay bút đôi dòng nguệch ngoạc này. Thầy biết chăng!
Thầy kính! Rất nhiều khi người ta thường đi tìm chân lý tìm lẽ sống và giá trị thanh cao qua những trang sách Thánh hiền cổ nhân. Người ta có thể hằng giờ sau sưa cần mẫn bên những trang sách đạo lý, và có thể là đọc suông lại lời cổ đức. Dần dần người ta có thể thuộc lòng ngôn ngữ ấy theo quán tính của lòng sùng mộ, theo sở thích thông lệ của ý thức. Hiếm khi người ta tìm thấy lý tưởng sống lời vàng ý ngọc bên lề đường, bên trong cuộc đời đầy tham luyến, cụ thể là nơi một mẫu người mô phạm như Thầy. Một cõi đời dung dị thanh cao giữa muôn vạn cõi đời!. Một trang sách mãi chưa ráo mực thuần túy những dòng chữ tâm linh rực sáng đã cho chúng con bao trân quý và rung động chân thành sâu thẳm.
Thầy đã đi xa mãi rồi, phấn trắng sẽ im lìm cô quạnh, bảng xanh còn đó buồn tẻ vô tình, nắng sớm đọng lại bên khung cửa rồi sẽ tan vào hư vô quên lãng. Thế nhưng bóng dáng Thầy vẫn còn đâu đây, dư âm ngày nào vẫn còn đọng lại trong con. Thầy vẫn mãi mãi bên đường, đơn sơ giản dị nhưng ngập tràn lý tưởng và nhân cách cao sang. Con nhớ mãi ngày ấy, cái ngày mỗi hạt phấn rơi cho tóc Thầy thêm bạc, nhưng tâm hồn và ánh mắt bi mẫn ấy vẫn sáng ngời thiên thu. Thầy vẫn mãi phóng ánh mắt đầy yêu thương, cảm thông, vị tha và sự rung động tâm hồn sâu thẳm vào đời.
Thầy ơi! thời gian sẽ trôi chảy bất tuyệt không có điểm dừng khởi và chung cuộc. Biết bao âm vang huyễn hoặc cuộc đời tác động mạnh vào tâm chúng con, nhưng dù bị tác động bao nhiêu đi nữa thì dư âm ngày nào trên giảng đường, hay chính hình bóng thanh cao trầm tĩnh không nhiếm bụi trần ấy… mãi mãi in đậm trong ký ức chúng con.
H.T