Mẹ tôi là vậy.
Suốt cả cuộc đời làm lụng vất vả, lại sinh ra trong một gia đình nông thôn nghèo khó thời phong kiến nên không được học hành. Kiến thức đâu được nhiều như những bà mẹ thành thị, sinh ra trong những gia đình quyền qúy, có học hành. Lại mồ côi cha từ sớm, một tay nuôi nấng đàn em dại, đến lúc các em đã có gia đình mẹ tôi mới nghĩ đến cho mình. Cuộc đời làm lũ từ bé đến lúc lấy chồng lại gặp ba tôi, cũng một người con mồ côi mẹ từ nhỏ, may ra gia đình nội tôi cũng thuộc tầng lớp trí thức làng xã, có biết Tam Bảo, ba tôi cũng là người đức độ, biết kiên nhẫn, chăm lo xây dựng hạnh phúc gia đình nên cuộc sống cũng được yên ổn, hạnh phúc.
Những năm trong chiến tranh, cảnh gia đình ở nông thôn luôn bị kìm kẹp, ba mẹ tôi đã bồng bế đàn con chạy tản cư vào Huế sinh sống. Ở đây ba tôi tham gia giảng dạy ở trường Bồ-đề, cuộc sống gia đình đã có phần tốt hơn, nhưng vẫn quan niệm trời sinh trời dưỡng, lại được chế độ quốc gia hỗ trợ nên gia đình tôi có đến mười anh chị em. Thật quá sức nuôi nấng và cho ăn học thành tài của một bà mẹ nông thôn, nên anh em tôi mỗi người một cảnh.
…mẹ tôi lại đem bán ở phiên chợ chiều… |
Sau giải phóng, gia đình tôi lại được lời kêu gọi trở về xây dựng quê hương, đôi vợ chồng trẻ ngày nào đã trở về quê với một đàn con dại. Về lại quê hương, cơ cực cũng lại trở về với mẹ tôi, đó là những năm tháng khốn khó nhất của gia đình tôi. Sáng sớm mới chừng 3giờ mẹ tôi đã phải đi bộ cả chục cây số để mua sắn rồi gánh về để làm bột lọc, một thứ đặc sản thời thượng lúc bấy giờ. Mỗi ngày nhà tôi làm cả mấy tấn sắn như vậy, lam lũ không ai bằng. Những lúc mùa mưa của thời nghèo khó ấy, sao trời lại lạnh buốt thế. Đường đất bùn lầy, chưa buớc đã trượt, nhưng anh em tôi cũng phải gồng gánh trên vai cả mấy mươi kí sắn để làm cho kịp chợ. Nhà nghèo, con đông nên ba mẹ tôi đã tìm đủ mọi công việc để cho có miếng ăn. Những người anh lớn của tôi, lo làm ruộng, chăn trâu cho hợp tác xã, trưa về lo cạo sắn, ép xải, tối rảnh rỗi mới nhìn lại bài vở, khuya 4giờ cả nhà đã phải dậy để lo dồi bột lọc rồi sát thành sợi để chiều mẹ tôi lại đem bán ở phiên chợ chiều, vì quê tôi chợ chỉ họp một buổi vào chiều tối.
Là nhà sản xuất bột lọc nhưng gia đình tôi chỉ được phép ăn cơm độn sắn, và lúc nào có chuyện vui mới được nấu cháo bột tựa, loại bột thứ hai khi làm bột lọc, còn loại bột lọc màu trắng tinh ấy là thứ hàng xa xỉ đối với anh chị em tôi.
Cơ cực vậy nhưng gia đình tôi đầm ấm lắm. Lúc này tôi đang nhỏ, chỉ học cấp một thôi nhưng cũng đã phụ gia đình làm rất nhiều việc. Và khi đó tôi rất tự hào với gia đình của mình. Vì cuộc sống khó khăn cùng cực nên người ta hay sinh cáu bẩn, ăn nói cũng thô lỗ cọc cằn, những tệ nạn xấu cũng phát sinh theo, nhưng trong nhà tôi không ai biết nói tục, không ai biết chơi bài, không bao giờ tụ tập bạn bè nhậu nhẹt…vì ba tôi là nhà giáo về vườn, lại là một người Phật tử nên ba tôi rất nghiêm khắc trong việc giáo dục con cái.
Sau này khi cuộc sống đã khá giả hơn thì anh em tôi lại mỗi đứa một nơi, Ba mẹ tôi tuổi đã già lại phải sống còm cõi một mình, dăm ba năm gặp ngày kị hay ngày tết anh em tôi mới tập trung lại được, nhưng vẫn người có kẻ không.
Mỗi đứa mỗi nơi, tiếp thu những cách sống cách nghĩ của mỗi vùng, suy nghĩ về cuộc sống cũng đã có phần khác nhau. Nhưng tình yêu thương gia đình, ba mẹ của anh chị em tôi là vô cùng.
tôi muốn nói lên điều này để chia xẻ với những người con xuất thân từ gia đình có ba mẹ như tôi |
Chúng tôi đã đi xa, đều trở thành những người có chút ít học thức, có lối suy nghĩ theo cuộc sống hiện đại, nhưng ba mẹ tôi vẫn ở đó, dưới mái nhà xưa, nơi bụi tre làng, những suy nghĩ và cách sống vẫn chân chất thôn quê nên có lúc chúng tôi khó chịu trước cách hành xử của ba mẹ, thấy khó chịu trước những tình cảm làng xóm mà ba mẹ thể hiện. Những miếng quà miếng bánh chúng tôi cốt đem về tặng ba mẹ, để ba mẹ bồi bổ thêm lúc tuổi già, hay những món quà bà con gửi về lúc kị giỗ hay lễ tết mẹ tôi đều tự tay chia phần mang tặng tất cả bà con chòm xóm nên cũng đã có lúc chúng tôi không vừa lòng hoặc nói những lời mà tự thâm tâm mình thấy rất có lỗi với ba mẹ.
Hôm nay, nhân mùa vu lan báo hiếu, ngày xá tội vong nhân, tôi muốn nói lên điều này để chia xẻ với những người con xuất thân từ gia đình có ba mẹ như tôi, để cùng nhau suy nghĩ lại những hành động của mình đối với ba mẹ và chúng ta dù là ai thì trước tiên mình phải là người con biết yêu thương kính trọng ba mẹ. Và qua đây chúng ta hãy cùng nhau mong mõi ba mẹ bỏ qua những lỗi lầm mà chúng ta đã tạo ra, đã gây đau khổ buồn phiền cho ba mẹ, và thấy rằng thật hạnh phúc biết bao khi chúng ta còn ba mẹ.
Q.T