Hoa giấy (Bougainvillea) là loài cây bụi leo, có gai, lá đơn hình bầu dục mũi nhọn, mọc so le. Điểm đặc biệt ở hoa giấy là mỗi cụm hoa thường có 3 đài hoa hình ống, được bao quanh bởi 3 bẹ hoa mọc cân đối như hình tam giác. Bẹ hoa nổi gân giống như chiếc lá với các màu đỏ, hồng, trắng, tím, cam, ở giữa là 3 đài ống cùng màu với bẹ hoa.
Có một điểm nữa khá thú vị là trong cùng một cây, bẹ hoa có thể có các màu khác nhau, nên đa số người ta nhìn bẹ hoa mà ngỡ rằng hoa có màu đỏ, hồng, trắng, tím, cam, chứ thực tế hoa chỉ có màu trắng, vàng, hoặc vàng nhạt với 10 cánh nhỏ xinh (5 cánh nhọn, 5 cánh hình như trái tim mọc xen kẽ) và những nhụy hoa vàng nằm trong ống hoa. Vì hoa giấy không có hương, nên màu sắc rực rỡ của bẹ hoa thu hút côn trùng bay đến để thụ phấn.
Người Nhật gọi hoa giấy là phiệt cát (筏葛 – イカダカズラ). Người Trung Quốc thì gọi là tam giác mai (三角梅), cửu trùng cát (九重葛) và các biệt danh khác như diệp tử hoa (叶子花), diệp tự hoa (叶似花), tam diệp mai (三叶梅). Những cách gọi này phần nào nói lên màu sắc của bẹ hoa (một loại lá màu) được lấy làm màu sắc chính của hoa. Người ta ít gọi loài Bougainvillea là hoa giấy (纸花 – chỉ hoa), vì nó dễ nhầm lẫn với hoa (giả) làm bằng chất liệu giấy. Còn người Việt, có lẽ do nhìn thấy bẹ hoa mỏng như tờ giấy màu mà đặt tên là “hoa giấy” chăng?
Ở Việt Nam, hoa giấy đỏ được ưa trồng hơn cả, bởi sắc hoa đỏ luôn mang lại cảm giác sung mãn, ấm áp và thịnh vượng. Giàn hoa giấy ép sát bờ tường, trùm lên mái hiên, bao quanh cổng nhà, trở nên thân thiết với mọi người cho dù không có hương thơm kiêu kỳ như những loài hoa khác. Đôi khi nhìn những mái nhà đơn sơ ngập tràn sắc thắm, ai bảo chủ nhân của ngôi nhà ấy không đang tự thưởng cho mình quyền nâng niu cái đẹp, ai bảo hoa không đồng điệu vui mừng tận nở để không gian ngõ xóm thêm phần khoẻ khoắn.
Càng ở những vùng khô cằn, nhiều nắng gió, hoa giấy càng tươi rạng sức sống. Vào lúc chạng vạng, ánh hoàng hôn đỏ rực chiếu lên từng cánh mỏng, mới hay chùm hoa giấy như đang say màu sau cả ngày uống nắng. Vũ trụ đang sống cùng một loài hoa mà sự rạng rỡ vô tư luôn hiện ra trong cội nguồn ánh nắng. Trong cõi mong manh, hữu hạn này, nào biết điều gì đó thêm vào, điều gì đó mất đi sau mỗi đợt hoa, chỉ biết thay bằng đa ngôn loạn ngữ, thì dành thêm chút thời gian ngắm hoa, để tìm cho mình một vài tâm tình kín đáo, ý ở ngoài lời.
Ai đó nói, mùa thu về lá tựa như hoa, nhìn để cảm nhận thời tiết nhân duyên chuyển dòng sinh tử. Mùa qua mùa, đường ngõ lao xao trước từng bông thắm rụng, nhưng giấy vẫn đỏ mùa hoa ươm vàng con nắng mới. Sự trong trẻo ấy cho ta những phút giây nhẹ nhàng, thanh thản, như gió gọi hoa bay chẳng chút nhọc nhằn. Đời còn lại gì, hoa ơi cứ đốt màu lên đi…
T.T.T
