Ngày 18/4, tại chùa Long Đọi Sơn, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam đã diễn ra lễ đón nhận quyết định công nhận Bảo vật quốc gia – bia Sùng Thiện Diên Linh. Chương trình lễ hội truyền thống chùa Long Đọi Sơn cũng chính thức được khai mạc.
Bia Sùng Thiện Diên Linh là bức tranh chữ đồ sộ nhất tôn vinh Phật phát thời Lý, phản ánh khá đầy đủ một xã hội ấm no của vương triều này. Tấm bia gắn với cây Bảo tháp và chùa Long Đọi Sơn ở xã Đọi Sơn. Với những giá trị tiêu biểu và đặc sắc, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận Bia Sùng Thiện Diên Linh là một trong 37 Bảo vật quốc gia. Đây cũng là lần đầu tiên một cổ vật của tỉnh Hà Nam được công nhận là Bảo vật quốc gia.
Bia Sùng Thiện Diên Linh do đích thân vua Lý Nhân Tông chỉ đạo tạo tác, khác hẳn các bia thời Lý khác do quan lại, nhà sư hay dân địa phương chủ trì hưng công. Soạn văn bia là Nguyễn Công Bật giữ chức Triều liệt Hình bộ Thượng thư, Binh bộ Viên ngoại lang Đồng tri phiên công viện chủ sự, viết chữ để khắc là Thượng thư bộ công Lý Bảo Cung.
 |
| Ông Mai Tiến Dũng, Ủy viên TW Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam trao quyết định công nhận Bảo vật quốc gia bia Sùng Thiện Diên Linh của Thủ tướng Chính phủ cho đại diện huyện Duy Tiên. |
 |
| Màn trống khai hội sau lễ công bố quyết định. |
 |
| Nghi lễ tâm linh. |
 |
| Bia Sùng Thiện Diên Linh – Bảo vật quốc gia. |
Bia được khắc chữ cả hai mặt. Mặt trước khắc 4.257 chữ Hán, nổi bật là bài minh gồm 88 câu thơ, ngoài ra nội dung bia rất phong phú đã ghi lại sự nghiệp dựng nước và giữ nước của vua Lý Nhân Tông và Thái úy Lý Thường Kiệt, đời sống kinh tế xã hội thời Lý, tình hình phật giáo thời Lý, tư liệu quý về nghệ thuật múa rối nước, việc tu sửa chùa Diên Hựu (chùa Một cột)… Đặc biệt còn ghi lại một phần quy hoạch kiến trúc kinh thành Thăng Long thời Lý. Mặt sau bia khắc bài thơ của Lê Thánh Tông khi lên thăm chùa Đọi và năm 1467, Vương phi Ỷ Lan cúng 72 mẫu ruộng vào chùa…
Giá trị vượt trội của bia Tháp Sùng Thiện Diên Linh còn thể hiện qua các hình tượng mỹ thuật, có thể chiêm ngưỡng từ bốn phía. Qua hình tượng rồng, mây, sóng nước thể hiện trên bia còn có thể đọc được những thông điệp về triết lý Phật giáo, âm dương, tín ngưỡng dân gian.
Việt Hà – Cao Hồng (CAND)
