treo ấn từ quan, ẩn tu cửa thiền. Sư chào đời năm 1879 và quy Tây 1928.
Thời đại của sư sống là một thời đại có nhiều kỷ niệm buồn trong lịch sử dân tộc. Thời của sư là thời của Phan Bội Châu, Tú Xương, Nguyễn Thượng Hiền, Tản Đà, Trần Tuấn Khải…nhưng khác họ-những nhà Nho ưu thời mẫn thế, Sư chọn cho mình một lý tưởng riêng, làm một nghệ sĩ dưới nếp áo nhà Thiền.
Thời của sư là thời mà trong Phật giáo những bậc cao tăng liễu đạo hiếm hoi như lá mùa thu, như sao buổi sáng. Nhưng sư lại là một bậc chân tu đạt đạo, có tâm hồn thanh cao, từ hoà, yêu mộng hơn thực, yêu hoa hơn người, nghệ sĩ từ bước đi câu cười, tài hoa từ chiếc cầu cong, dòng khe biếc, khung cửa mãnh.
Đặc biệt, xung quanh cuộc đời của sư có rất nhiều giai thoại hài hước, dí dỏm nhưng rất thiền và nghệ thuật.
Tâm Tĩnh Hoà thượng thuở ấy là một bậc cao tăng danh giá ở chốn Đế Đô, từng giữ chức Tăng cang Diệu Đế Quốc Tự, Trú trì chùa Từ Hiếu, khai sơn chùa Tây Thiên, Ngài vốn là người đức hạnh cao siêu, từ tâm quảng bác, được trong triều ngoài quận vương từ vua đến thứ dân đều ngưỡng mộ. Tương truyền Hoà thượng tính tình rất hồn nhiên và phóng khoáng, ít khi câu chấp tiểu tiết. Thường ngày Hoà thượng đi đâu đều có các thiện nam tín nữ theo hầu, trong đó có phu nhân của một vị quan Thượng nhan sắc rất diễm lệ, bà phát tâm theo hầu Hoà thượng để pha trà, hầu quạt. Cho nên, Hoà thượng đi đâu, ở đâu là người ta đều thấy có bà ở đấy. Một hôm Hoà thượng sang chùa Tra Am chơi, dĩ nhiên là bà cũng theo hầu. Vừa trông thấy, Sư Viên Thành vừa tức cười vừa đọc đùa hai câu thơ:
Bà con thân thích răng hè
Đi đâu cũng cứ cặp kè một bên.
Hoà thượng Tâm Tĩnh miệng đang nhai trầu, nhỗ cái bã trầu ra và cười to ha hã, còn bà Thượng thư thì thẹn thùng rút lui và bỏ về từ bao giờ chẵng biết! Sau nầy, trong đoàn đệ tử thân cận theo hầu Hoà Thượng Tâm Tĩnh người ta không thấy bóng bà Thượng Thư nữa.
Tăng Nguyên sưu tầm
