Tôi về đến chùa, nhìn lại đồng hồ, dưới ánh sáng lờ mờ của cây đèn đường gần đó, kim chỉ tám giờ ba mươi, sớm được nửa tiếng. Tôi nhủ thầm và đẩy cửa bước vào. Bên trong sân, từng mảng lá cây in bóng, những chòm bạch tử hồng như cười thầm tôi đi học về muộn. Dẫu sao, đó cũng là những người bạn quen thuộc trong khoảnh khắc không gian và thời gian trong sân chùa.
Cô thủ liêu đang chăm chú dò bài, bỗng ngẩng lên nói, khi tôi đến chào:
– Hôm nay có mì gói, phần của em trong ca ở phía góc tủ dưới bếp.
Cũng chỉ có tôi là người ăn trễ nhất. Một gói mì Lá Bồ-đề, ít rau cải hái quanh vườn và nước trong bình thủy đủ để bồi sức sau đoạn đường tốc hành từ trường về chùa. Rau để ăn mì gói không nằm trong tiêu chuẩn nhà bếp. Chúng tôi thường bức những ngọn lá ớt, lá dền hoang mọc rải rác bên hè. Hôm nào có nhiều người ăn mì gói là kể như đám rau hoang ấy xác xơ. Tội nghiệp nhất là mấy cây ớt, chúng chẳng bao giờ có trái chín, chỉ kịp cung cấp lá cho mấy tô mì dã chiến. Lá ớt là một thứ rau ngon nhất, vừa mát vừa sáng mắt (Chỉ cần nhìn vài đọt lá non của chúng nằm lẩn với rau xanh, đủ thấy hạnh phúc đến gần?!). Tôi vừa thưởng thức tô mì của mình vừa gẫm triết lý về cây ớt và canh chừng giờ niệm Phật tới.
Trong ba tháng hạ, ngoài thời công phu, Tịnh độ như thường lệ, chúng tôi còn một thời khoá buổi tối trước khi chuông chỉ tịnh điểm vào lúc mười giờ. Chương trình ngày hạ với buổi khuya lạy sám hối, buổi trưa y bát đi quá đường và kinh hành, buổi tối tịnh tọa nửa tiếng trước khi ngủ. Không khí có vẻ nghiêm túc và bận rộn. Lúc nào cũng thấy chuẩn bị y áo. Năm nay, buổi tối "Ban Giám đốc" cho ngồi niệm Phật tại đơn. Tất cả liêu phòng vào giờ ấy lặng im, đèn điện tắt hết, chỉ chừa một ngọn đèn dầu đủ sáng cho vị tri chúng đi tuần liêu. Chúng tôi có thể niệm Phật, toạ thiền hay trì chú tuỳ ý, miễn sao trong sự tĩnh lặng là được. Vị Tri chúng sẽ đi qua, đứng bên ngoài mùng, búng khẽ vào xâu chuỗi, nếu không nghe tiếng đáp lại, nhìn kỹ sẽ thấy "đương sự" đang "gật gù". Bị bắt gặp ngủ gục là một điều chẳng có chi thú vị. Chúng tôi vẫn cố gắng hết sức, nhưng thỉnh thoảng có người té rớt chuỗi…
Tuy nhiên, không khí mùa an cư vẫn có tính tích cực trong việc sách tấn tu học. Có những người phát nguyện, đặt chương trình thêm cho riêng mình như lạy sám hối vào giờ rảnh, không ăn phi thời trong ba tháng, hoặc trì tụng bao nhiêu bộ Pháp Hoa, không ra khỏi cửa chùa… Những điều nguyện trên có vẻ rất thường, nhưng giữ đúng liên tục trong suốt chuỗi ngày nóng bức với chúng tôi là cả một nỗ lực lớn. Hàng Sa-di thường kháo nhau rằng: nếu trong hạ không tinh tấn tu tập thì suốt năm nghiệp chướng sẽ trổ hoài. Bởi thường sợ như thế và mạnh hơn là bởi sự cuốn hút, hoà đồng vào tinh thần tịnh tu chung của tập thể nên chúng tôi thường rất mực nghiêm trang, bớt giỡn cười. Những chương trình đùa nghịch hoặc dong tẩu nam bắc được xếp lại trong ba tháng hạ…
… Hương đăng lần lượt rung chuông báo hiệu giờ tịnh toạ. Các dãy liêu xếp hết sách vở, ai vào đơn nấy. Ni sư tri chúng đứng bên hồng chung ở nhà Tổ điểm nhẹ mấy tiếng
và cất giọng:
“Nhất canh dĩ đáo thượng thiền sàng,
Tam nghiệp tịnh trừ đỗ Thánh nhan,
Thâm tín Phật ngôn hằng niệm Phật,
Chỉ tu nhất hướng nhập Linh san.
Ngưỡng lao đại chúng,
Các các nhất tâm niệm Phật.
Nam mô A-di-đà Phật”.
Từ các liêu vang lên tiếng đáp lại, "Nam mô A-di-đà Phật".
Giọng uy nghiêm hoà trong tiếng chuông đỗ từng hồi, tâm tôi tạm lắng bỏ tất cả những lăng xăng. Mỗi cuối đêm và mỗi đầu ngày chúng tôi đều được nhắc nhở bởi các bài kệ như thế. Mỗi khi hô đến tiếng "đại chúng" giọng cao như yêu cầu và ngưng một nhịp, Ni sư tiếp chữ "các các" thật mạnh mẽ. Chúng tôi chú tâm nghe từng tiếng hô chuông và đồng đáp lại bằng tiếng niệm Phật tỏ dấu vâng thuận. Tôi luôn yêu thích những bài hô chuông như thế, dù hạ nào cũng được nghe.
 |
Trong khoảng một hồi im lặng sau đó tôi đi vào cảnh giới rất đẹp, nào là những toà lầu gác trên không trung. Ao sen với những hoa to chói lọi… Tôi thích thú nhẹ nhàng đến gần. Bỗng nhiên, có bóng người trước mặt. À, đức Hộ pháp Vi-đà. Ngài giống như tượng thờ ở chùa tôi mà ngày nào chúng tôi cũng niệm danh hiệu Ngài. Ở đây không cần truyền thông bằng tiếng nói mà chỉ truyền thông bằng tư tưởng. Hình như Ngài Hộ pháp bảo tôi xuất trình giấy tờ. Không biết tôi có mắc bệnh bị giấy tờ ám ảnh? Chứ về Cực lạc đâu nghe nói phải mang theo giấy tờ chứng minh? Mà thôi, tôi lục tìm trong túi sách của mình: nào sơ yếu lí lịch, họ tên, năm sinh, quê quán… hình như cái nào Ngài cũng lắc đầu: "Cái này là pháp duyên sinh như huyễn". Tôi tìm tờ giấy khác. Phải có một bằng chứng cụ thể về trình độ tu học. Giấy này được đây, “chứng chỉ dự bị Phật học”. Thành tích của một năm ăn bánh mì trầy cổ vào những giờ trưa ở lại trường. Ngài lắc đầu không nói lên được điều gì. Tôi hơi lúng túng và than thầm, điệu này coi chừng mình bị đứng ở ngoài hàng rào. Tìm thêm nữa trong túi "À, xâu chuỗi!". Tôi vẫn thường mang xâu chuỗi 18 hạt bên mình và cả khi ngủ cho đỡ sợ ma. Ủa, nhưng xâu chuỗi này không phải của mình. Xâu chuỗi 108 hạt Bồ-đề của bà Ba, chẳng lẽ tôi cầm lộn? Thật sự tôi có yêu thích đối với xâu chuỗi của bà. Mỗi hạt chuỗi bóng ngời và tròn trịa như tấm lòng của bà. Mỗi buổi chiều vắng bà thường ngồi trước hiên niệm Phật. Tôi xách tập học bài luẩn quẩn gần đó. Nhìn dáng bà chí thành, tay đưa từng hạt chuỗi qua tay thân thiết. Tôi ước ao dáng vẻ bình dị chân thật ấy. Nhiều buổi tôi đến ngồi gần bên bà, giành một đầu chuỗi đòi niệm Phật ké. Tôi cũng có xâu chuỗi 108 hạt nhưng không bóng đẹp như bà. Lí do đơn giản là tôi ít đem ra niệm Phật. Còn xâu chuỗi này thật tinh khiết biết bao. Mỗi khi bị quấy rầy bà chỉ cười hiền hậu bảo tôi để yên cho bà niệm Phật. Chẳng lẽ tôi định trình bày minh chứng cho sự tu hành của mình bằng xâu chuỗi của người khác?
Tôi đưa chuỗi lên, bỗng sợi dây chuỗi đứt tung, các hạt bay tư phía. Ở đây không có trọng lượng hay sao mà chúng chẳng rơi theo đường thẳng? Mỗi hạt chuỗi tròn bay xa tôi chồm người theo để nhặt.
Giật mình tôi thấy bóng mình đang ngã nghiêng.
N.M (sưu tầm)
