Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với nghệ nhân Đào Trọng Cường…
* Cơ duyên nào đã đưa ông đến với khối ngọc lớn nhất thế giới này?
– Mỗi năm, Myanmar thường tổ chức hai phiên đấu giá ngọc bích. Năm 2006, tôi đã sang dự phiên đấu giá, tôi rất ấn tượng với một khối ngọc lớn. Thời điểm đó, tôi cũng chưa đủ trình độ để xác lập về chất lượng ngọc, để tiên đoán về hình hài một bức tượng.
Tôi đã đấu giá tới ngày thứ hai (phiên đấu giá là 3 ngày), đến ngày thứ ba thì tôi uỷ quyền cho Bí thư thứ hai của Đại sứ quán VN tại Myanmar giúp, vì phải có việc trở về VN.
Sau đó, thì có được báo lại là giá khối ngọc đã lên tới 1,5 triệu USD. Tự nhận thấy không thể theo đuổi, tôi đã dừng đấu giá. Khối ngọc sau đó được các nghệ nhân Trung Quốc mua.
Nhưng đúng là có duyên thì sẽ “tìm được”. Đầu năm 2009, sau khi xây nhà máy chế tác tại Hải Dương, tôi đã sang Trung Quốc để sắm máy móc. Trong khi đang chờ lấy máy, tôi cũng vô tình thôi, mang ảnh của khối ngọc mình chụp trước kia ra kể chuyện và hỏi một người cũng chuyên về ngọc xem khối ngọc đang lưu lạc ở đâu. Thật bất ngờ khi người bạn này lại biết người đang sở hữu khối ngọc và đã sốt sắng dẫn tôi tới gặp.
Không ngờ, khối ngọc vẫn còn nguyên vẹn, càng không ngờ là người chủ của nó đã quyết định nhường lại cho tôi. Qua nhiều tháng, người chủ khối ngọc đã đồng ý với giá 1,45 triệu USD, rẻ hơn giá họ mua.
Điều này cũng dễ hiểu trong nghề làm ngọc, bởi khối ngọc này nếu cắt ra chế tác chưa chắc đã cho những viên ngọc đẹp, trong khi nó lại phù hợp cho những việc khác. Đây là một cơ duyên may mắn, nó cũng phù hợp và đúng với tâm niệm bản thân tôi.
Một điều tuyệt vời hơn nữa là tôi đã thực hiện được việc đưa khối ngọc về VN đúng vào ngày 10.10, đúng 999 năm Thăng Long- Hà Nội.
* Ông có thể nói cụ thể về giá trị của khối ngọc?
– Khối ngọc bích lớn như thế mà đạt được chất lượng để tạc tượng thì đúng là giá trị tuyệt vời. Ngọc Jade rất quý, nó được tạo thành ở độ sâu 60km dưới lòng đất, với độ cứng là (6,5-7 mos. Trong khi ngọc Nephrite thì chỉ hình thành ở độ sâu 5-10km dưới lòng đất, với độ cứng là 6 mos.
Cũng phải nói ngay là khối khổng lồ đạt độ ngọc và lành thế này là hiếm vô cùng, cho đến hôm nay trên thế giới mới có một khối như thế này. Thật ra, khối ngọc này nặng tới 54 tấn, nhưng đã bị cắt mất 19 tấn trước khi bán đấu giá.
* Bức tượng Phật ngọc lớn nhất thế giới sẽ có “hình hài” ra sao, thưa ông?
– Sắp tới, tôi và các nghệ nhân cùng một số chuyên gia sẽ sang Ấn Độ và Lumbini (Nepal) – nơi Phật sinh, Phật hoá và cũng là nơi có ngôi chùa VN Phật Quốc tự để tham khảo các pho tượng Phật cổ được coi là nguyên mẫu của Đức Phật Thích Ca Mầu Ni trước khi quyết định phương án cuối cùng về pho tượng Phật ngọc này. Sau khi có khuôn mẫu, chúng tôi sẽ dành từ 2 – 3 năm để hoàn thành pho tượng Phật ngọc.
Pho tượng hoàn thành sẽ nặng 15 tấn, có thể coi là pho tượng Phật ngọc lớn nhất thế giới (cho đến nay, pho tượng Phật ngọc được ghi nhận là lớn nhất thế giới nặng hơn 4,5 tấn). Ngoài ra, cũng từ khối ngọc này, tôi dự định sẽ tạc một bức tượng Đức tổ Hùng Vương, nặng khoảng từ 8-10 tấn. Đây là ước vọng lớn của tôi!
* Công việc chắc chắn sẽ không dễ dàng, thưa ông?
– Trước khi mua khối ngọc, tôi đã làm việc với các nghệ nhân. Các nghệ nhân của chúng ta mới chỉ quen tạc đá marblo với độ cứng chỉ là 2-3 mos. Với ngọc bích, độ cứng 7 mos thì hoàn toàn chưa quen tạc, ngay dụng cụ để chế tác cũng không có. Bởi vậy, thời gian tới chắc sẽ phải gửi các nghệ nhân sang những nước chuyên chế tác ngọc để nâng cao tay nghề.
Chúng tôi đã hạ quyết tâm rồi, khó cũng phải làm bằng được. Dự kiến sẽ có khoảng 50 người tham gia tạc tượng, trong đó có 30 nghệ nhân và 20 người phụ việc. Tôi sẽ chủ trì việc này.
* Xin cảm ơn ông!
Theo Laodong
