Phật đản 2019 năm nay, được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Ủy ban tổ chức Quốc tế Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc (ICDV), Giáo hội Phật giáo Việt Nam đăng cai tổ chức Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc với chủ đề “Cách tiếp cận của Phật giáo về sự lãnh đạo toàn cầu và trách nhiệm cùng chia sẻ vì xã hội bền vững” từ ngày 12 – 14-5-2019 tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Tam Chúc, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.
Chùa Tam Chúc – nơi sẽ diễn ra Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2019 (Ảnh: Luong Hien Vu)
Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc là lễ hội văn hóa quốc tế đã được Đại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc công nhận là ngày lễ hội văn hóa tôn giáo của thế giới vì hòa bình. Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc kỷ niệm ba sự kiện trọng đại trong cuộc đời của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là: Đức Phật đản sinh, thành đạo, và nhập Niết bàn, còn được gọi là Đại lễ Tam hợp. Đây là lần thứ 3, Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc được tổ chức tại Việt Nam: Lần thứ nhất năm 2008 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình, Hà Nội; lần thứ hai năm 2014 được tổ chức tại chùa Bái Đính, Ninh Bình.
Căn cứ Nghị quyết số 021/NQ-HĐTS ngày 11-1-2019 Hội nghị kỳ 3 – Khóa VIII HĐTS GHPGVN, Ban Thường trực HĐTS hướng dẫn việc tổ chức Đại lễ Phật đản Vesak PL.2563 – DL.2019 theo nội dung như sau:
I. Về tổ chức
A. Ban Tổ chức:
1. Ban Trị sự GHPGVN tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp với các Ban Trị sự GHPGVN cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh chuẩn bị công tác tổ chức Đại lễ tại cấp tỉnh, cấp huyện. Để Đại lễ thành công viên mãn, quý Ban thành lập một Ban Tổ chức Đại lễ:
-Trưởng ban Tổ chức: Trưởng Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh (thành viên Ủy ban Quốc gia Đại lễ Phật đản Vesak LHQ 2019 Việt Nam);
-Phó Trưởng ban Tổ chức: Phó Trưởng ban Thường trực, các Phó Trưởng Ban Trị sự cấp tỉnh, Trưởng ban Trị sự GHPGVN cấp huyện.
-Các Ủy viên và các Tiểu ban: Do quý Ban sắp xếp.
2. Quý Ban lập kế hoạch chi tiết công tác tổ chức Đại lễ tại địa phương (bao gồm công tác tổ chức ở cấp tỉnh và cấp huyện), đăng ký công tác tổ chức Đại lễ với Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Trong nội dung đăng ký cần đề nghị rõ các nội dung sau:
-Treo cờ tổ quốc, cờ Phật giáo, biểu ngữ, pano, áp phích tại các đường phố ở cấp tỉnh và cấp huyện.
-Diễu hành xe hoa, thuyền hoa.
-Một số sự kiện có liên quan đến Đại lễ theo phần III của kế hoạch này.
B. Địa điểm tổ chức:
Lễ đài tập trung được tổ chức tại trụ sở của GHPGVN cấp tỉnh, trụ sở của GHPGVN cấp huyện; hoặc tại hội trường, trung tâm văn hóa, những nơi thuận tiện nhất được chính quyền địa phương cho phép.
C. Thời gian tổ chức:
Đại lễ Phật đản Vesak 2019 được tổ chức từ ngày mùng 1 đến 15 tháng 4 Âm lịch năm Kỷ Hợi (tức từ 5 – 19-5-2019).
Lưu ý không tổ chức Đại lễ trùng với Đại lễ Phật đản Vesak LHQ diễn ra từ ngày mùng 8 đến 10 tháng 4 Âm lịch (tức từ 12 – 14-5-2019) tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Tam Chúc, tỉnh Hà Nam.
II. Nội dung Đại lễ Phật đản
Trong Đại lễ Phật đản, các văn kiện và biểu ngữ được sử dụng thống nhất như sau:
A. Văn kiện:
1. Thông điệp Phật đản Vesak 2019 của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc.
2. Thông điệp Phật đản PL.2563 – DL.2019 của Đức Pháp chủ GHPGVN.
3. Diễn văn Đại lễ Phật đản PL.2563 – DL.2019 của Hòa thượng Chủ tịch HĐTS GHPGVN.
4. Bài giảng của Ban Hoằng pháp Trung ương về ý nghĩa Phật đản hoặc chủ đề của Đại lễ Phật đản: “Cách tiếp cận của Phật giáo về sự lãnh đạo toàn cầu và trách nhiệm cùng chia sẻ vì xã hội bền vững”.
B. Các biểu ngữ:
1. Biểu ngữ chính: Kính mừng Đại lễ Phật đản Vesak PL.2563 – DL.2019
2. Khẩu hiệu:
– Đoàn kết hòa hợp, trưởng dưỡng đạo tâm, trang nghiêm Giáo hội.
– Phục vụ chúng sinh là thiết thực cúng dường Chư Phật.
3. Banner: Nội dung Đạo Phật đồng hành cùng dân tộc và ca ngợi quê hương đất nước, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.
III. Hình thức tổ chức Đại lễ Phật đản
1. Triển khai, phổ biến các văn kiện liên quan Đại lễ Phật đản Vesak do Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam ban hành.
2. Ban Hoằng pháp, Ban Văn hóa, Ban Thông tin Truyền thông phổ biến tinh thần, nội dung và các hoạt động Phật đản Vesak tới đông đảo quần chúng về Đại lễ ý nghĩa này.
3. Cử đoàn đại biểu đại diện Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh tham dự đại lễ Phật đản Vesak Liên Hiệp Quốc PL.2563 – DL.2019 tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Tam Chúc, Hà Nam (Trung ương Giáo hội sẽ có thông báo cụ thể thành phần Đại biểu địa phương, thời gian, thư mời tham dự Đại lễ tại Hà Nam).
4. Đăng ký với UBND, Sở VHTTDL tại địa phương trong việc treo cờ Phật giáo và biểu ngữ, pano, áp phích chào mừng Đại lễ Phật đản Vesak (như nêu ở phần II, mục B của Thông bạch).
5. Tại trụ sở GHPGVN cấp tỉnh, trụ sở GHPGVN cấp huyện, trong khuôn viên tự viện thiết lập vườn Lâm-tỳ-ni, treo cờ tổ quốc, cờ Phật giáo, kết hoa, treo lồng đèn, bóng bay Phật đản và treo biểu ngữ chào mừng Phật đản (có thể sử dụng song ngữ Việt – Anh, hoặc hoàn toàn bằng tiếng Việt). Cờ Tổ quốc được treo phía tay trái từ trong nhìn ra và phải lớn hơn cờ Phật giáo từ một đến hai phân (nếu là cờ lớn).
1. Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, cấp huyện hướng dẫn Phật tử treo cờ Phật giáo, phan, phướng, lồng đèn v.v… tại tư gia.
2. Tổ chức xe hoa diễu hành theo từng địa phương. Thời gian xe hoa diễu hành do quý Ban ấn định phù hợp với kế hoạch tổ chức Đại lễ tại địa phương.
3. Tổ chức hoa đăng, phóng sinh đăng trên sông, hồ tại những nơi có điều kiện.
4. Nếu địa phương có đủ điều kiện thì tổ chức hội thảo, tọa đàm về ý nghĩa ngày Đại lễ Phật đản Vesak năm 2019.
5. Nếu địa phương đủ điều kiện thì tổ chức triển lãm văn hóa Phật giáo tại trụ sở Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, cấp huyện, hoặc tại các Tự viện lớn, hoặc địa điểm khác. Nội dung triển lãm cần nêu bật được bản chất Phật giáo nhập thế và đồng hành với dân tộc: Di sản văn hoá Phật giáo, pháp khí, tranh ảnh nghệ thuật, thư pháp v.v…
6. Tổ chức văn nghệ mừng Đại lễ Phật đản tại các lễ đài, cơ sở tự viện, nhà Văn hóa, nhà hát công cộng… Nếu điều kiện cho phép, quý Ban đăng ký với các đài phát thanh, truyền hình của địa phương để phát sóng một số sự kiện nổi bật của Phật giáo địa phương nhân Đại lễ Phật đản Vesak tại Việt Nam.
7. Tổ chức Hội chợ Văn hóa và Hội chợ ẩm thực chay để quần chúng hóa Đại lễ Phật đản.
8. Tổ chức đặt vòng hoa tưởng niệm tại các nghĩa trang và đài liệt sĩ.
9. Tổ chức ủy lạo, từ thiện xã hội, thăm viếng và tặng quà các bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có công với đất nước, thương bệnh binh, các cơ sở nuôi dưỡng trẻ em khuyết tật, mồ côi, trại dưỡng lão v.v… để mang thông điệp từ bi của Đạo Phật đến với mọi người.
IV. Chương trình chính thức của Đại lễ Phật đản PL.2563 – DL.2019
A. Nếu tổ chức trước ngày Rằm tháng 4 Âm lịch: Theo chương trình ở phần B.
B. Buổi sáng ngày Rằm tháng 4 Âm lịch (19-5-2019):
– Đúng 4 giờ sáng, tất cả các tự viện, tịnh xá, tịnh thất, niệm Phật đường trong cả nước cử 3 hồi chuông trống Bát-nhã rước lễ Đản sanh.
– Đúng 5 giờ sáng, tất cả Tăng Ni và Phật tử vân tập nơi lễ đài tập trung.
– Đúng 6 giờ sáng, chính thức cử hành Đại lễ Phật đản theo chương trình quy định thống nhất cho cả nước:
1. Giới thiệu thành phần tham dự, chương trình hành lễ, tuyên bố lý do.
2. Tuyên đọc Thông điệp Phật đản Vesak 2019 của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc.
3. Thông điệp Phật đản PL.2563 – DL.2019 của Đức Pháp chủ GHPGVN.
(Nếu tại địa phương có vị Hòa thượng là thành viên Hội Đồng Chứng Minh GHPGVN thì cung thỉnh tuyên đọc, nếu không có thì suy cử một vị tôn đức tại địa phương đọc).
4. Diễn văn Đại lễ Phật đản Phật lịch PL.2563 – DL.2019 của Hòa thượng Chủ tịch HĐTS GHPGVN do Trưởng Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, thành phố đọc.
5. Phát biểu của đại diện cơ quan chức năng tỉnh, thành (nếu có).
6. Cử hành nghi lễ cúng dường Đại lễ Phật đản:
– Cử 3 hồi chuông trống Bát nhã rước Lễ Đản sanh
– Niệm hương
– Toàn thể đạo tràng nhập Từ bi quán
– Dâng hoa cúng dường Phật đản
– Nghi thức tụng niệm (Nam tông, Bắc tông)
– Hồi hướng
– Thả chim bồ câu và bóng bay.
7. Cảm tạ của Ban tổ chức.
C. Buổi trưa, buổi chiều, hoặc buổi tối ngày Rằm tháng 4 âm lịch:
– Tổ chức Đại lễ Phật đản và thuyết giảng Phật pháp tại các cơ sở tự viện, tịnh xá, tịnh thất, niệm Phật đường.
– Tùy theo hoàn cảnh thực tế và thời gian, các Ban Trị sự GHPGVN và tự viện tổ chức chiếu phim hoặc trình diễn văn nghệ chào mừng Đại lễ Phật đản.
– Quý Ban Trị sự có thể tổ chức chương trình thuyết giảng, văn nghệ vào tối ngày 14 tháng 4 âm lịch (18-5-2019).
V. Biện pháp tổ chức
1. Trên cơ sở kế hoạch tổ chức Đại lễ Phật đản PL.2563 đã được lập, quý Ban đăng ký việc tổ chức Đại Lễ Phật đản với UBND cấp tỉnh.
2. Để đáp ứng yêu cầu biểu ngữ, cờ, đèn, bóng bay treo trong ngày Đại lễ Phật đản, quý Ban chủ động in ấn biểu ngữ, pano, áp phích chào mừng Đại lễ Phật đản phân phối cho các lễ đài, tự viện tại địa phương.
3. Nếu có chương trình diễu hành xe hoa, quý Ban báo trình và đăng ký lộ trình với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để được hỗ trợ.
4. Liên hệ với các cơ quan thông tấn, truyền thông để đăng ký tổ chức truyền thanh, truyền hình chương trình Đại lễ Phật đản tại địa phương.
5. Nếu địa phương nào có khó khăn trong việc tổ chức Đại lễ Phật đản, quý Ban cần báo cáo kịp thời về 02 Văn phòng Trung ương Giáo hội để được hỗ trợ.
Ban Thường trực HĐTS GHPGVN đề nghị quý Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, Ban Trị sự GHPGVN cấp huyện, chư tôn đức trụ trì các tự viện, Tăng Ni và Phật tử hoan hỷ phát tâm cúng dường công đức, trí tuệ vào việc tổ chức Đại lễ Phật đản Vesak PL.2563 – DL.2019 được thành tựu viên mãn.
Thông bạch do HT.Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch HĐTS GHPGVN thay mặt Ban Thường trực HĐTS GHPGVN ấn ký.