PHẬT GIÁO LÀ KHOA HỌC NỘI TÂM
Phật giáo không phải là một tôn giáo hữu thân, Phật giáo là một khoa học nội tâm mà ai cũng có thể áp dụng. Bất kể chúng ta là tu sĩ hay cư sĩ, là nội trợ hay chính khách, là công an hay nhân viên ngân hàng, chúng ta cùng chung số phận của con người. Siddharta Gotama ban đầu cũng mê lầm và đau khổ như chúng ta: làm mà không biết mình đang làm gì. Tuy nhiên, Ngài có thái độ rất khoa học về nội tâm nên đã cất công tìm ra phương pháp để vượt qua khổ đau cho mình cũng như cho nhân loại. Ngài lần lượt thanh lọc các hành động gây khổ, có hại và mê mờ, rồi dần dần thắp sáng đèn tâm và trau dồi nội lực cho đến khi đạt được giác ngộ hoàn toàn, là đỉnh cao của ý thức và hoàn toàn thanh tịnh. Khi đó Ngài mới quyết định chia sẻ kinh nghiệm của mình cho mọi người vì lợi ích cho tất cả chúng sanh.
Lời dạy của Đức Phật rất phổ quát vì những lời dạy đó tập trung vào nỗi khổ căn bản sinh, già,bệnh, chết của loài người và phương pháp để vượt qua những khổ đau; do đó, thiết thực với con người thuộc tất cả các truyền thóng và văn hóa. Ngài hiến tặng thành quả “nghiên cứu” của mình cho tất cả chúng sanh. Vì vậy, chúng ta không cần thiết phải e ngại có sự mâu thuẫn nào khi ứng dụng lời dạy của Đức Phật vào cuộc sống hàng ngày, văn hóa hay tôn giáo của chúng ta. Ước nguyện của Đức Phật là làm sao mang lại sự an bình cho mỗi người và cho toàn thế giới. Nghiên cứu khoa học nội tâm của Đức Phật đã giải đáp thỏa đáng vấn đề khổ đau và mang lại hạnh phúc đời đời cho con người.
Ngày nay, chúng ta sống trong thế giới phát triển hiện đại và khoa học công nghệ tân tiến làm cho con người có thái độ chỉ biết tin vào những gì mình có thể thấy và sự dụng trực tiếp. Vì vậy chúng ta có nguy cơ quên lãng và đánh mất các giá trị tâm linh. Trong khi đó, để phát triển một đất nước giàu mạnh, chúng ta không phải chỉ cần tăng trưởng vật chất mà còn cần có sự giàu mạnh tâm linh nữa. Chúng ta ai cũng biết, không có đồng tiền nào trên thế giới hay tài sản vật chất nào có thể mua đổi được hạnh phúc, bình an và hòa hợp của con người.
Với mục đích mang thông điệp của Phật giáo vào nhiều lĩnh vực trong cuộc sống hiện đại, tôi đã thành lập Hội Hòa bình Thế giới Lama Gangchen, một tổ chức phi chính phủ (NGO) thuộc Hội đồng Kinh tế xã hội Liên Hiêp Quốc (ECOSOC). Xin hãy cầu nguyện cho thông điệp bình an của Đức Phật đến với mọi người để ai ai cũng có thể nuôi dưỡng được sự bình an nội tại, trí tuệ và lòng từ bi vì lợi ích cho nhân loại, vì công cuộc xây dựng một xã hội toàn cầu hòa hợp.
Có thể nói rằng, chúng ta cần xây dựng một Ngân hàng Tâm linh Thế giới trong tâm mỗi nguòi; ngân hàng ấy chứa đầy châu báu và năng lượng tâm linh. Việc làm này sẽ dần dần được thể hiện trong xã hội qua việc sử dụng nguồn tài nguyên một cách hợp lý hơn và bảo vệ môi trường của hành tinh chúng ta tốt hơn, và do đó sẽ đưa đến an bình và hòa hợp.
PHẬT GIÁO VÀ KHOA HỌC HIỆN ĐẠI
Tất nhiên, theo quan điểm của Phật giáo, tâm tạo ra tất cả. Chúng tôi tin rằng các cuộc nghiên cứu rất khoa học về nội tâm vi tế và năng lượng tâm linh của thế hệ đạo sĩ, thiền sư sâu sắc và có ảnh hưởng lớn hơn các nghiên cứu khoa học hiện thực của thế hệ chúng ta rất nhiều. Tuy nhiên, cả hai giới dường như cùng nỗ lực tìm hiểu một thực tại như nhau nhưng từ các khía cạnh khác nhau và ở các mức độ khác nhau. Các phương pháp nghiên cứu khoa học về nội tâm vi tế chủ quan của các đạo sĩ ngày xưa bằng thiền định và quá trình nghiên cứu khoa học về thế giới hiên thực bên ngoài một cách khách quan hiện nay đều nhằm khám phá cùng một vấn đề – đó là bản chất của thực tại.
Các nhà khoa học đang tìm hiểu bản chất của thực tại- trong không và tương duyên-một cách khách quan trên bề mặt hiển hiện của sự vật, trên cơ sở những gì có thể ghi nhận được bằng máy móc và được xử lý qua các khái niệm thuật toán. Các nhà thực hành tâm linh thì trực nhận được tánh không một cách chủ quan rất vi tế vượt ngoài khái niệm trên cơ sở kinh nghiệm phân tích tâm thức và năng lượng nội tâm của cá nhân. Cả hai đều hiểu được tánh Không và Duyên khởi dựa trên các phương pháp khoa học của mình. Đây chính là lý do tại sao ngày càng nhiều nhà khoa học quan tâm và tham gia đối thoại về bản chất của thực tại với các nhà tâm linh, đặc biệt trong truyền thống Phật giáo và Tây Tạng/Trung Hoa. Có lẽ xã hội hiện đại nên bắt đầu tiếp nhận quan điểm của các nhà tâm linh cũng như các nhà khoa học để tìm ra giải pháp mới cho các khủng hoảng toàn cầu về môi trường và sức khỏe hiện nay.
Nhà khoa học trứ danh Albert Einstein đã nói: “Tôn giáo của tương lai sẽ là một tôn giáo toàn cầu. Tôn giáo đó phải vượt lên trên mọi thần linh và tránh được các giáo điều và thần học. Tôn giáo đó bao quát cả phương diện tự nhiên lẫn tâm linh, và đứng trên nền tảng của ý thức đạo lý xuất phát từ kinh nghiệm về sự vật hiện tượng trong một tổng thể toàn diện đầy đủ ý nghĩa tự nhiên và tâm linh. Phật giáo đáp ứng được điều này. Nếu có một tôn giáo nào giải quyết được các nhu cầu của khoa học hiện đại, thì đó chính là Phật giáo”.
Chúng ta cần tạo nên một thế cân bằng mới giữa khoa học và tâm linh – tôn giáo, giữa thế giới nội tâm và thế giới bên ngoài, xem chúng như là những mặt khác nhau của một viên ngọc pha lê hơn là những đối lập nhau. Khoa học,tất nhiên đem lại nhiều phát triển đáng kể, điều này không có gì sai; có điều nó phụ thuộc vào cách chúng ta sử dụng như thế nào. Tôn giáo hay tâm linh cũng không có gì sai; có điều nó cũng tùy thuộc vào cách chúng ta tiếp cận, và cũng vậy, nó lại tùy thuộc vào thái độ nội tâm của chúng ta.
Hơn 2.500 năm trước đây, Đức Phật đã sẵn sàng nghiên cứu các mặt lợi ích trong các truyền thống triết học và tâm linh. Phương pháp của Ngài là thận trọng sàng lọc ý tưởng và kiểm chứng thông tin như nguòi thử vàng trước khi mua; điều này rất phù hợp với tư duy hiện đại. Ngày nay, chúng ta có thể tiếp cận quá nhiều thông tin nhờ vào các phương tiện như có thể đi đây đó trên thế giới bằng máy bay, có thể phóng tên lửa lên mặt trăng, chúng ta lại có vệ tinh nhân tạo, mạng liên kết điện tử, truyền thông quốc tế,v.v…
Như vậy, một mặt chúng ta đối đầu với thách thức mới để đạt được bình an và hòa hợp trong một thế giới đa chiều, nơi ấy có những khác biệt đáng kể về bản sắc văn hóa, về hệ thống chính trị và tôn giáo, cũng như về hệ giá trị và niềm tin. Nơi ấy, mỗi một con người, mỗi một cộng đồng, mỗi một đất nước đều có nhịp sống riêng. Và mặt khác, chúng ta có cơ hội mới mở ra trên toàn cầu, đó là sự kết hợp ngày càng nhiều giữa các nền văn hóa Đông và Tây, những ý tưởng giữa tôn giáo và khoa học.Chúng ta hy vọng rằng tất cả những hiểu biết văn hóa xuyên quốc gia này có thể giúp chúng ta giải quyết những vấn đề có tính chất đa chiều hiện nay. Một khủng hoảng phức tạp đa chiều và có tính toàn cầu cần một vầng cầu vồng gồm nhiều phương pháp khác nhau mới có thể chữa lành trái đất của chúng ta ở nhiều cấp độ thô, tế, và vi tế hơn nữa. Mỗi một xã hội, mỗi một truyền thống văn hóa tâm linh có một cách cống hiến riêng để xây dựng thế giới này. Tôi cảm nhận rằng sự cống hiến của văn hóa Tây Tạng và bản thân tôi là giúp cho thế hệ mới khôi phục lại những gì đã mất mát và tìm ra giá trị của sự sống. Nếu chúng ta có thể hòa nhập tinh thần này vào xã hội hiện đại với tất cả những tiến bộ của khoa học và kỹ thuật, đời sống chúng ta sẽ trở nên rất tươi đẹp và có thể tươi đẹp hơn trước rất nhiều.
TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI VÀ MÔI TRƯỜNG
Trên thế giới có hơn 6 tỷ người đang cư trú này, khi thông tin và kỹ thuật giúp chúng ta liên kết với nhau trong cùng một thời điểm, khi mà môi trường sống bị tổn thương ở một nơi sẽ ảnh hưởng đến tất cả mọi nơi khác, như hiện tượng quả đất đang nóng lên và tầng ô-zôn bị phá hủy, ngôi nhà của chúng ta là ngôi nhà thế giới, hàng xóm của chúng ta cũng là hàng xóm thế giới. Chúng ta chung sống trong một thế giới, do đó, chúng ta phải điều chỉnh hệ giá trị của mình để hòa hợp với hệ giá trị cộng đồng. Điều này giúp chúng ta hoàn thành những trách nhiệm xã hội về công lý, hòa nhập, bảo vệ môi trường, và công bằng xã hội.
Phật giáo đặt nền tảng trên triết lý căn bản nghiệp và luân hồi. Dù tin hay không, điều này không quan trọng. Vấn đề là chúng ta cần quan tâm đến những việc mình làm hàng ngày; liệu chúng ta đang tạo nên an bình và hòa hợp hay hủy hoại và gây đau khổ xung quanh ta. Vấn đề vô cùng quan trọng là chúng ta cần phải hiểu rằng tất cả những hành động chúng ta gây tạo, hoặc tích cực hoặc tiêu cực, đều được chất chứa trong tâm thức vi tế của mình. Chúng ta cần phải lưu tâm đến những gì chúng ta chất chứa trong tâm thức và cần biết rằng những gì có thể hủy hoại bản thân mình và người khác cũng như những gì có thể giúp được mình và người khác, vì chính chúng ta sẽ nhận lãnh hậu quả của những hành động mà mình đã gây tạo. Tất cả những khó khăn về môi trường, xã hội và của cá nhân mình trong hiện tại có thể được nhìn dưới góc độ này. Cách chúng ta nhìn mọi người, nói chuyện với mọi người, lắng nghe mọi người ảnh hưởng đến chính bản thân mình và thế giới mà mình đang sống.
Chẳng hạn, thông thường chúng ta có thể nói rằng “tôi không làm gì để gây nên ô nhiễm môi trường”. Thế nhưng, thử nhìn lại những chi tiết nho nhỏ trong đời sống hàng ngày của mình, ngày này qua ngày khác, tuần này qua tuần nọ, kiểm tra xem, ta dùng xe cộ như thế nào, sử dụng nhà cửa ra sao, đốt loại nhiên liệu nào, thải ra những chất độc nào, pin, sơn, đồ nhựa, thuốc tẩy,v.v…Chúng ta tạo ra và thải chúng vào môi trường. Chúng ta phải chịu trách nhiệm cá nhân về những việc làm ấy. Chúng ta cần hiểu đúng quan hệ nhân quả để biết cách gieo tạo những điều tích cực cho thế giới chúng ta đang sống và con cái chúng ta. Nếu chúng ta biết chăm sóc đời sống nội tâm bên cạnh sự phát triển của vật chất và khoa học, xã hội hiện đại sẽ tiến bộ và tốt hơn rất nhiều so với văn hóa hay văn minh cổ xưa. Chúng ta cần biết hòa nhập và liên kết những khổ đau với an lạc bên trong cũng như bên ngoài của mình và thế giới.
Trong thế kỷ XIX và XX, trên khắp thế giới, sự phát triển của khoa học và kỹ thuật tiên tiến đã mang lại nhiều lợi ích kỳ diệu cho xã hội hiện đại, nhờ vào đó mà bao người được cứu sống trên hành tinh này. Trong khi đó, chúng ta cũng đã nhúng tay vào sự hủy hoại trong bảy mươi lăm triệu năm qua. Do vậy, chúng ta cần phải giữ cho môi trường được an hòa bởi vì chúng ta đang hủy hoại và giết chết dần dần thân mình, tâm mình và toàn bộ hệ sinh thái mà mình đang sống.
Những năm gần đây, chúng ta lo lắng quá nhiều về khủng bố, đồng thời chúng ta cũng đang đối đầu với sự khủng hoảng về khí hậu có nguy cơ hủy diệt cả hành tinh này. Những nguy hiểm đe dọa cuộc sống do thiên tai gây nên và để lại hậu quả nghiêm trọng đến hành tinh chúng ta đang sống sẽ trở thành nỗi lo ngày càng lớn nếu chúng ta không kịp thời thay đổi. Chúng ta cần dùng nguồn năng lượng ổn định như năng lượng mặt trời và phát triển kỹ thuật bền vững như điện và xe sử dụng năng lượng mặt trời và máy biến điện xúc tác. Kỹ thuật này nên phục vụ cho tất cả mọi người, ở các nước đã phát triển cũng như các nước đang phát triển. Trong thế kỷ XXI này, chúng ta cần phải đặt vấn đề giữ gìn hành tinh lành mạnh lên trên vấn đề kinh doanh.
SỬ DỤNG TRÍ TUỆ XƯA ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ NAY
Ngày nay, đối mặt với những khủng hoảng phức tạp về xã hội, môi trường và trái đất, chúng ta cần tìm lại những phương pháp bí mật hữu hiệu nhất của thời xưa từ trong các truyền thống tôn giáo của mình và áp dụng để chữa lành thân và tâm mình, môi trường của hành tinh này và vô số sinh linh sống trên đó. Tất cả những nhà lãnh đạo tôn giáo cần thể hiện sức mạnh, lòng từ ái và thương yêu, đồng thời tìm ra những giải pháp hiệu quả của khoa học nội tâm để nuôi dưỡng an bình và hòa hợp cho gia đình nhỏ bé của mình cũng như cho gia đình toàn cầu. Với lý do này, tôi đã thành lập một diễn đàn về tâm linh tại Liên Hiệp Quốc, nơi các nhà lãnh đạo tâm linh có thể ngồi lại với nhau để đề xuất nhiều biện pháp khả thi theo quan điểm riêng của mỗi người nhằm giải quyết vô số những vấn đề có tính chất đa chiều mà chúng ta đang gặp phải. Tất nhiên một diễn đàn như thế sẽ hoạt động theo nguyên tắc và chỉ đạo của Liên Hiệp Quốc, chẳng hạn giữ gìn những giá trị căn bản hay tôn trọng tôn giáo và tự do tôn giáo. Hơn nữa, một diễn đàn như vậy phải là một hoạt động điển hình tuân thủ các nguyên tắc trên. Chúng tôi đã cùng nhau xúc tiến chương trình này trong tinh thần hòa hợp với các tổ chức quốc tế khác trên toàn cầu từ năm 1995.
Tóm lại, thế hệ trẻ thực sự phụ thuộc vào chúng ta và cách chúng ta xây dựng một thế giới mà nơi đó chúng có nhiều chọn lựa: Một thế giới mà trong đó chúng không phải trả giá quá đắt để có thể kiếm được một ít lợi ích cỏn con về vật chất; một thế giới mà trong đó lành mạnh về môi trường và tâm linh ít ra cũng quan trọng như giàu có về vật chất hiện nay. Do đó, chúng có thể trở nên giàu có về vật chất, lành mạnh về tâm linh và dồi dào về sức khỏe. Như vậy, vì nhiều lý do, trong thiên niên kỷ mới này, chúng ta hãy nỗ lực bảo vệ hành tinh của mình và dành những gì tốt đẹp nhất cho những thế hệ tương lai. Chúng ta cần tập sống với thái độ bất bạo động không chỉ giữa các quốc gia, giữa các chủng tộc mà còn phải bất bạo động đối với môi trường của mình. Chúng ta cần sống hòa hợp với môi trường.
Hãy sống hòa hợp với môi trường
Hảy sống hòa hợp với ngũ hành
Hãy sống hòa hợp với mẹ đất
Hãy sống hòa hợp với mẹ nước
Hãy sống hòa hợp với mẹ lửa
Hãy sống hòa hợp với mẹ gió
Hãy sống hòa hợp với Ecuador
Hãy sống hòa hợp với thế giới này.
Xin chân thành cảm ơn!
GS. T.Y.S. Lamagangchen (Sáng lập Diễn đàn Tâm linh Liên Hiệp Quốc vì Hòa bình thế giới)
Giác Kiến dịch: nguồn: Tạp Chí Văn Hóa Phật Giáo số 57 |
