(LQ) Chiều ngày 27.3.2013 tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán (số 15A, Lê Lợi, TP. Huế) Cư sĩ Trần Đình Sơn (Nhà nghiên cứu văn hóa Phật giáo) đã có buổi nói chuyện về đề tài: Giới thiệu một sử liệu quan trọng liên quan đến Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông: “Trúc Lâm Đại sĩ xuất sơn đồ”.
HT. Thích Hải Ấn, Trưởng Ban Điều hành Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán Huế; HT. Thích Từ Vân, Trú trì chùa Kim Sơn, NT.TN Như Minh, Trưởng Ban Từ thiện xã hội Phật giáo TT Huế cùng chư tôn đức Tăng, Ni và hơn 200 vị nhân sĩ trí thức, các anh chị em Sinh viên đến từ khoa sử đại học Huế đã tham dự.
Diễn giả, cư sĩ Trần Đình Sơn đã bắt đầu câu chuyện với những thông tin về lược sử đức Phật hoàng Trần Nhân Tông, sau đó nói sâu về bức họa đồ Trúc Lâm Đại sĩ xuất sơn đồ” do họa sư Trần Giám Như hoàn thành năm 1363, sau lại được các danh sĩ đời Minh viết nối thêm lời bình dẫn, tôn vinh Trúc Lâm đại sĩ. Thư pháp đặc sắc của họ hợp cùng họa phẩm tạo nên một chỉnh thể nghệ thuật thư – họa, có tổng chiều dài lên đến hơn 7m.
HT. Thích Hải Ấn phát biểu chào mừng
Diễn giả, cư sĩ Trần Đình Sơn
Chư tôn đức và các cử tọa tham dự
Những thông tin về bức tranh mà Diễn giả đã cung cấp vào những năm 1922, hoàng đế cuối cùng nhà Thanh là Phổ Nghi tuy đã thoái vị nhưng vẫn ở trong Tử cấm thành, nhân đó bí mật “tuồn” ra ngoài rất nhiều bảo vật, trong đó có cả bức thư họa nói trên. Lưu lạc giữa quần chúng đến năm 1949, số báu vật này mới được đưa vào Bảo tàng Đông Bắc (nay là Bảo tàng Liêu Ninh) lưu giữ, công chúng không mấy dịp được chiêm ngưỡng. Bức Trúc Lâm đại sĩ cũng vì thế mà biệt tích. Năm 2004, Bảo tàng Liêu Ninh triển lãm và công bố các báu vật bị thất tán thời Phổ Nghi, nhưng phải đợi đến cuộc đấu giá ấn tượng tháng 4-2012, lần đầu tiên công chúng mới được diện kiến ảnh tượng Phật Hoàng (ngồi cáng) an nhiên mà sinh động xuống núi khởi sự giáo hóa chúng sinh. và đặc biệt là sự kiện bán đấu giá bức tranh phó bản tại Bắc Kinh vào năm 2012 với giá lên đến 1,8 triệu đô la.
Diễn giả Trần Đình Sơn giới thiệu bức thư-họa
Tiếp đó, diễn giả Trần Đình Sơn đã nói về hoàn cảnh và nguyên nhân sáng tác của bức thư – họa là những vấn đề cần nghiên cứu: Trần Giám Như nguyên là ai, người Việt hay người Trung Quốc, bức thư họa được vẻ trong hoàn cảnh nào, tại Trung Quốc hay tại Việt Nam, vì sao lại có những bài bình và tác giả của những bài bình trên bức thư họa…Vì sao lại lấy Trúc Lâm đại sĩ làm chủ đề cho tác phẩm của mình? Bức thư – họa này còn có khả năng liên quan đến một cộng đồng người Việt họ Trần lưu lạc sang Trung nguyên thời ấy…
Kết thúc buổi nói chuyện, Diễn giả Trần Đình Sơn đã đúc kết: Sự việc bức thư – họa Trúc Lâm đại sĩ xuất sơn đồ cho thấy nhiều tư liệu phản ánh lịch sử, nhận biết và sưu tầm kịp thời bức tranh nầy (mặc dầu chỉ là phiên bản” đã góp phần phục dựng bức tranh quá khứ của đất nước là trách nhiệm những người hôm nay. Diễn giả cũng rất may mắn có được phiên bản trọn vẹn của tác phẩm trân quý này, và chia sẻ với niềm hi vọng mọi người cùng chia sẻ, cùng nghiên cứu những nhận biết của mình về bức tranh để sớm có được những thông tin chính xác về sử liệu đặc biệt quan trọng nầy.
Buổi nói chuyện có 3 cử tọa phát biểu chia sẻ là nhà Huế học Phan Thuận An, Nhà giáo Trần Viết Điền và ĐĐ.TS Thích Không Nhiên
Nhà Huế học Phan Thuận An chia sẻ
Nhà giáo Trần Viết Điền chia sẻ
ĐĐ.TS. Thích Không Nhiên chia sẻ
Nhà Huế học Phan Thuận An, đặc vấn đề liên quan đến các bức tranh gương thời Nguyễn với đề tài “Thần Kinh Nhị Thập Cảnh” của vua Thiệu Trị dó các họa sĩ Trung Quốc vẽ theo đơn đặc hàng của triều đình trong đó toàn bộ cảnh quan, hoa lá, cây cối, nhà cửa cung điện và cả con người nữa đều toát lên phong thái Trung Quốc mà ít mang những đặc trưng “Nhị thập cảnh của Việt Nam”. theo ông Phan Thuận An khi xem bức thư-họa nầy ông thấy “chất liệu Việt rất mạnh mẻ, từ phong cảnh đến cong người” do đó ông đã chia sẻ với cư sĩ Trần Đình Sơn nên chú ý đến chi tiết nầy để nghiên cứu về bức tranh…
Chia sẻ của ĐĐ.TS Thích Không Nhiên rất đáng chú ý với sự gợi ý bức tranh có thể là tổng quan về cuộc đời Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông với nhiều lát cắt qua từng giai đoạn từ Thái Tử, Hoàng đế, Thái Thượng Hoàng và xuất gia làm Tổ…
Có hơn 200 cử tọa chăm chú lắng nghe
HT. Thích Hải Ấn tặng hoa chúc mừng diễn giả
T.N.N.V.T
