Có chút gì đó miên man nghi vấn, có chút gì đó vọng tưởng vỗ về khi sáng nay chợt dừng chân bách bộ trên bờ biển một ngày cuối năm.
Buổi sáng mặt biển êm như mặt hồ. Sóng nhẹ nhàng đưa nhau vào bãi rồi tan nhanh không lưu luyến. Biển mơ hồ lời nói, sóng tan về đâu? Bãi cát phẳng mịn như một ngày sớm chưa kịp vọng tưởng. Những con còng in dấu rón rén lao xao chạy đi chạy lại, chui vào hang ổ rồi lại chạy ra, không thể chụp bắt vì chúng lẫn nhanh như gió.
Xa hơn bãi bờ được quét một lớp sơn của nước, chưa in dấu chân người. Thủy triều đã xóa sạch mọi thứ, cuốn trôi về biển. Hôm qua đã có thể có người ngồi khóc để dấu muộn phiền trên cát. Cũng có thể có người vui đùa để dấu hân hoan trên cát.
Sáng nay buồn vui xóa sạch, sóng mang về đâu? Những con chim in dấu trên bãi cát ướt, chúng chạy đớp một đợt sóng nhẹ rồi vội bay đi khi nước tan qua chân. Chim nuốt bọt sóng như người ta ăn rong biển. Hàng hàng vết chân chim qua và biến mất khi đợt sóng tràn. “Làm sao em nhớ những vét chim di”, ai đi đếm và ghi lại những vết chân trên cát? Sóng mang vết chân đi đâu? Vết chân vọng tưởng cũng ngẫu nhiên chợt đến chợt đi.
Nê trượng ngẫu nhiên lưu chi trảo
Hồng phi na phục kế đông tê
(Tô Đông Pha)
Ni sư Như Đức tạm dịch: Trên cát tình cờ in dấu. Chim hồng bay chẳng tính kể nơi nào”.
Tình cờ ghé qua đời, để vài dấu chân chim trên bãi cát triều dâng.
Một mai vỗ cánh tung trời mộng
Mới biết lòng mình xa mênh mông
(Trần Xuân Kiêm)
Ai còn ngồi lượm vết chân chim, buồn thương, giận ghét?
Sáng nay biển trả lời câu hỏi. Những đợt sóng sanh diệt tiếp nối chưa hề làm biển bận lòng. Muôn đời sóng tan trên biển, tính ướt không thêm không bớt. Có hàng ngàn dấu chân của người, của muôn loài thì cũng trả về, có dấu chân nào tinh khôi, có dấu chân nào vẩn đục. Không nhơ không sạch, biển tâm hàm dung. Ai ngồi trên biển nhìn sóng to sóng nhỏ đùa nhau, nhớ đến lời Tuệ Trung Thượng Sỹ.
Một hôm có vị Tăng hỏi:
-Bạch Thượng Sỹ, tôi vì sanh tử là việc lớn, vô thường nhanh chóng, song chưa biết thân này từ đâu sanh ra? Chết sẽ đi về đâu?
-Ngài đáp:
Giữa trời dù có đôi vành chuyển
Biển cả ngại gì hòn bọt sanh
Vì gió khởi động nên sóng sanh, vô số bọt nhiều lao xao đầu ngọn sóng. Hòn bọt này ngắm hòn bọt kia, chưa kịp nói lời gì hoặc đã nói lời gì, sóng đã chuyển mình đổ xuống. Bọt và bọt cùng tan. Sóng đi đâu sáng nay? Bọt về đâu trên biển?
TN.Như Tâm
