Trời về chiều, nắng dịu dần, không gian trở nên trong sạch hiền hòa, da trời mờ xanh, từng cụm mây bạc mây hồng đang bồng bế nhau trở về muôn lối trên cao, thỉnh thoảng một cơn gió nhẹ đi qua, ít lá vàng bay lung linh về với đất. Khung cảnh trang nghiêm của Phật đài. Tôn tượng Bồ Tát Quán Thế Âm nổi bật giữa trời chiều làm tăng thêm sự thanh thoát và yên tĩnh. Xa xa ngọn núi Thị Vãi (1) lô nhô những tảng đá trắng chen chúc với màu xanh của lá rừng. Tôi muốn triền miên với cảm giác nắng chiều và không gian. Tiếng chuông chùa ngân lên khoan nhặt: “Địa phủ thiên đường hai ngã thông”. Tôi xúc động vô ngần, rồi cảm giác lâng lâng đưa tôi về với tuổi thơ yêu dấu:
– Vũ Thi! Phải nói cho Ba biết tại sao lại lấy búp bê của bé Quỳnh?
– Ba ơi! Con không có lấy. Con chỉ chơi một chút rồi con Quỳnh lấy lại…con…
– Thi! Con không được nói dối, nếu không Ba đánh chẳn mười roi.
Tôi chưa kịp phân trần thì dì Tư từ ngoài cửa đi vào, con nhỏ Quỳnh trông đáng ghét làm sao, giọng dì Tư gay gắt: con Thi đâu? Trả búp bê đây, nếu không thì tao không bỏ qua đâu”. Rồi mẹ con họ tru tréo om sòm. Ba tôi nổi cáu, thế là tôi bị một trận đòn oan, chạy ra sau hè ngồi khóc tức tưởi, mặc cho Mẹ ra sức vỗ về xoa xoa bóp bóp. Ôi! Những lằn roi đỏ đau rát làm sao. Hờn giỗi, tôi bỏ bữa cơm chiều ra bờ sông ngắm hoa Lục Bình trôi lênh đênh trên mặt nước. Những bông hoa tím nhạt xòa ra trên những chiếc lá xanh, đẹp và hồn nhiên như thời con gái mới lớn nhiều hứa hẹn. Những chiếc ghe máy đuôi tôm lướt qua kêu xình xịch, mặt nước sóng đánh theo, vài bông hoa tím như thể thầm lại trong cơn chao đảo. Đò chiều, sông vắng, buồn rười rượi, tôi quay về…
Hôm sau tan học, Mẹ tôi trước sân trường, hai bàn tay thon thon đen rám phong trần chìa ra đón tôi, gánh hàng dưới đất đầy ắp nào cá, nào rau và có cả một chị búp bê xinh xinh nằm trong đó. Rồi Mẹ – con vui vẻ dắt tay nhau về. Mẹ thì nhễ nhại mồ hôi, giọt vắn giọt dài thay nhau thấm ướt lưng gầy, chiếc đòn gánh kêu rít rít trên vai. Còn tôi, một cô bé vô tình trước gian lao của mẹ: chân tung tăng, miệng ríu rít như sáo, như chim. Cơn giận bị đòn oan hôm qua bây giờ biến đâu mất. Về nhà, tôi chạy vội ra sông hái một nắm hoa Lục Bình cắm vào ly để trên bàn cho mẹ ngắm. Ngoài kia, trời vẫn nắng, lá vẫn xanh, giàn thiên lý thoảng nhẹ hương thơm.
Hôm nay cũng ngắm mây trời, nhưng tất cả đã trở thành một quãng mờ xa, không phải phía sau lưng mà ngay trước mặt. Tưởng như chẳng có gì, bình thường như một chiếc lá rơi, bình thường như một thời con nít ai cũng có…
Quê nhà biền biệt xa, những ngày mưa mưa nắng nắng, Mẹ chỉ vào ra một mình buồn nhớ câu ví dầu ai hát:
Ầu ơ! Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo gập ghềnh khó đi
Khó đi Mẹ dắt con đi
Con thi trường học, Mẹ thi trường đời
Một thoáng dừng lại đứng yên chiêm bái tôn tượng Bồ Tát Quán Thế Âm, rồi bất chợt liên cảm đến bóng dáng Mẹ già. Ôi! Thân cò lặn lội, tiếng rao hàng nặng trĩu buổi chợ tan, chiếc lưng khom khom. Đôi bàn chân lúc nào cũng như vội vã trên đê. Bây giờ Mẹ – con cách nhau hàng trăm cây số. Bởi bận rộn tu học nên tôi ít về thăm Mẹ, để rồi mỗi lúc chiều về nghe tiếng chim vịt kêu, lòng lại đau đáu nhớ về Người:
Đời tảo tần bước chân không dám mõi
Tiếng rao đêm hay tiếng Mẹ ru đời
Con thương Mẹ cuối chân trời mây trắng
Trắng một đời chưa giã được lời rao (2)
Đâu rồi nhịp cầu tre lắc lẻo?!, đâu rồi dòng sông của tuổi thơ tím ngắt hoa Lục Bình! Có hay chăng, giờ cũng chỉ là những ngọn gió heo may của những ngày sắp tàn Thu.
TN.N.T
__________________
1 Ngọn núi này thuộc địa phận xã Phú Mỹ, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu
2 Thơ-Phan Sông Ngân