Trong hơn hai thập niên đầu của Giáo Hội vì đáp ứng với một thực tế của Đất nước và Đạo Pháp, sau thời gian dài hơn 30 năm đất nước bị chia cắt, tuy Hiến chương của giáo hội là một thể thống nhất, nhưng thực tế chúng ta phải tạm thời chấp nhận 2 miền Nam Bắc giáo hội. Vô hình chung vĩ tuyến thứ 17 vẫn là vết hằn chia cắt trên cơ thể Phật giáo Việt Nam, mặc dầu Tổ Quốc ta đã thực sự gắn liền thống nhất từ ngày 30/4/1975. Tạm thời có 2 vùng miền là tạo cơ hội xây dựng bảo vệ và phát huy Phật giáo miền Bắc làm cho quân bình giữa hai miền, từ đó tính thống nhất bền vững hơn, đoàn kết hòa hợp xây dựng ngôi nhà PGVN đó là lý do cần thiết tuân thủ.
Kể từ Đại hội kỳ V, nhất là qua Đại hội kỳ VI, những kế hoạch tạm thời ấy gần như nó sẽ trở thành niên viễn rất nguy hiểm. Trước tình hình này chúng tôi xin thiết tha đóng góp ý kiến như sau:
Đến giờ này chúng ta phải tuân thủ Hiến chương hoặc Hiến chương sửa đổi một cách tuyệt đối. Nhìn vào Hiến chương Giáo hội, chúng ta chỉ có một trụ sở của GHPGVN đặt tại chùa Quán Sứ. Làm gì có chương điều nào nói Văn Phòng 1, Văn Phòng 2 rồi chỉ đạo: có vấn đề gì đó thì các tỉnh phía Bắc gửi về Văn Phòng 1, các tỉnh phía Nam gửi về Văn phòng 2. Nguyên tắc đó là một sự phân hóa chia cắt giáo hội. Từ đó Văn phòng nào cũng có con dấu của TW giáo hội, có nguồn tài chính độc lập v.v..
Trên thực tế, từ 2 Văn phòng đó nên vấn đề cơ cấu nhân sự cho HĐTS được tuyển từ 2 đầu đất nước là Hà Nội và Sài Gòn. Còn Phật giáo miền Trung thì đang bị chia cắt và bị phụ thuộc. Điều này có thể đưa đến tình trạng phân cực trong GHPGVN. Chúng tôi đề nghị: trong tổ chức lãnh đạo HĐTS, sau vị Chủ Tịch có 3 vị Phó Chủ Tịch Thường Trực cần phải có địa bàn trách nhiệm rõ ràng. PGVN chúng ta trong thời Pháp đô hộ, Phật giáo gần như bị dồn vào thế diệt vong. Thế rồi Phật giáo miền Bắc, Phật giáo miền Trung, Phật giáo miền Nam đã nhất tề phát động phong trào Chấn hưng Phật giáo, xây dựng từ miền rồi đến cả nước thành một Tổng hội PGVN luôn tôn trọng tính độc lập của cả ba miền nên đã cùng chung sức góp phần không nhỏ vào sự nghiệp độc lập thống nhất Tổ Quốc. Đất nước ta có 3 miền có phong tục tập quán, có những nét văn hóa đặc sắc thì PGVN cũng vậy, Phật giáo mỗi miền đều khế hợp với nhứng nét đặc sắc riêng của từng miền. Vì những lý do đó, 3 vị Phó Chủ Tịch Thường Trực HĐTS phải trực tiếp trách nhiệm với 3 miền Phật giáo Bắc Trung Nam. Ngoài trụ sở Trung ương Giáo hội ở Quán Sứ cần có 3 văn phòng. Miền Bắc Văn phòng 1 đặt ở chùa Bà Đá, miền Trung Văn phòng 2 đặt ở chùa Từ Đàm, miền Nam Văn phòng 3 đặt ở Thiền Viện Quảng Đức. Từ đây chúng ta dễ dàng định tiêu chuẩn tham gia HĐTS cho mỗi miền, tránh các trường hợp điều hành Giáo hội, cơ cấu nhân sự nặng nét cảm tính, không đem lại sự đoàn kết trong Giáo hội.
Giáo hội chúng ta đã trở nên trì trệ vì có vị chiếm giữ quá nhiều chức vụ quan trọng mà tự thân không làm nỗi. Xin đề nghị nhân sự của hai hội đồng phải độc lập, mỗi vị thuộc HĐTS, BTS, BĐD không nên giữ quá hai chức vụ.
Giáo hội chúng ta đã trở nên thiếu năng động vì nạn không minh định nhiệm kỳ phục vụ của chư vị lãnh đạo tối cao, của Trung ương Giáo hội, của Tỉnh, Thành, của Quận, Huyện. Đề nghị: Chủ Tịch HĐTS tại vị không quá 3 nhiệm kỳ, Trưởng Ban Trị sự Tỉnh, Thành tại vị không quá hai nhiệm kỳ, Chánh Đại Diện Quận Huyện không quá 2 nhiệm kỳ. Tuổi tác: Chủ Tịch HĐTS không quá 80 tuổi, Trưởng Ban Trị sự Tỉnh, Thành không quá 75 tuổi, Chánh Đại diện quận, huyện không quá 60 tuổi, Uỷ Viên HĐTS không quá 75 tuổi, Uỷ Viên Ban Trị Sự không quá 70 tuổi, Uỷ Viên Ban Đại diện không quá 55 tuổi.
Giáo hội PGVN chúng ta là một tổ chức toàn vẹn, luôn cung kính suy tôn các bậc trưởng thượng, nhất là những vị đã có nhiều công lao đóng góp cho Giáo hội. Qúy vị – Thành viên hội đồng Chứng Minh.
Giáo phẩm Chứng Minh Ban Trị sự – Ban Đại diện là những ngôi vị cao quý đã minh xác quý Ngài là nền tảng đạo đức của Giáo hội, là tòng lâm thạch trụ của ngôi nhà PGVN vậy.
Nam Mô A Di Đà Phật.
HT. T.G.Q
