Tắm cho bệnh nhân tâm thần

Vứt bỏ sự kì thị nhận lại tình thương mến

Xuất phát từ Hà Nội lúc trời chưa sáng rõ, họ đã nhanh chóng có mặt ở Trung tâm quản lý tâm thần tỉnh Thái Nguyên để bắt tay vào công việc. Nhiệm vụ của hơn 50 thành viên Minh Đức là cắt tóc, tắm rửa, thay quần áo mới, dọn dẹp khu nhà ở, khu vệ sinh của tất cả các bệnh nhân. Sau đó người bệnh sẽ được nhận bánh kẹo, dùng bữa cơm chay thịnh soạn do chính các phật tử của Hội nấu. Tất cả công việc đều được vị hội trưởng, Đại đức Thích Giải Hiền trực tiếp phân công mỗi người một nhiệm vụ cụ thể.             

Chăm sóc cho người bệnh bình thường đã khó, chăm sóc cho bệnh nhân tâm thần lại càng khó hơn. Đặc biệt là việc cắt tóc, tắm rửa cho người bệnh có thần kinh không ổn định hẳn ai cũng có cảm giác e ngại. Nhưng với các thành viên của Minh Đức đó lại là niềm hoan hỉ, việc làm quen thuộc của họ.                                     

Quốc Huân, chàng trai trẻ trong CLB Những tay kéo tình nguyện Hà Nội của Hội Minh Đức kể: Trước khi đăng kí tham gia chương trình lần này mình nghĩ đơn giản là đi cắt tóc cho người bệnh nghèo. Thế nên khi biết đó là những người mắc chứng bệnh tâm thần mình đã rất lo. Người nhà cũng can ngăn không cho đi, vì sợ nguy hiểm. Nhưng mình tâm niệm đã quyết định phải theo đến cùng. Ban đầu khi tiếp xúc với họ mình cũng khá rè chừng, nhưng khi nhìn thấy niềm vui của họ trong bộ tóc, bộ quần áo mới mình mới cảm nhận được những gì mình làm tuy nhỏ nhưng thật có ích. Nó giúp mình càng hăng hái hơn trong công việc. 

Không chỉ có Huân mà nhiều bạn trong đội thiện nguyên viên trẻ của Hội Minh Đức lần đầu tiên tham gia chương trình cũng có những cảm xúc như thế.

“Khi chưa tiếp xúc với những bệnh nhân tâm thần mình đã nghĩ mình sẽ không thể nào nói chuyện được với họ. Nhưng bạn hãy thử tiếp xúc với họ đi, họ hiền như một đứa trẻ vậy. Hãy đến với họ bằng sự yêu mến. Bởi nếu bạn sợ hãi, họ cũng sẽ sợ hãi, lúc đó thì phần con trong họ mới trỗi dậy thôi.” Nguyễn Hữu Quân, trưởng nhóm thiện nguyên viên trẻ đã đúc rút được điều đó sau 3 chuyến đi đến các trại tâm thần thực hiện chương trình.

Ngày của những nụ cười

Bằng cách nói chuyện thân mật, cách chăm sóc nhẹ nhàng, cẩn thận các thành viên của Hội đã lấy được cảm tình của nhiều bệnh nhân. Trong chút nhận thức ít

ỏi của họ, họ biết thế nào là quan tâm, biết mình đẹp hơn, sáng hơn nhờ những bộ quần áo vừa vặn. Cô Vân, hộ lý của khu bênh nhân nữ  tâm sự: “Nhiều trường hợp mình  dỗ ngọt không được phải quát mắng, thậm chí là mượn thêm một số y tá nữa khiêng bệnh nhân ra nhà tắm, họ mới  chịu đi. Nhưng hôm nay thì ai cũng tự giác, hồ hởi không hề phải nhắc nhở như mọi ngày.”

Với những bệnh nhân tâm thần khi họ tỉnh táo hay ổn định sẽ ít nhiều hiểu cách cư xử và nói chuyện như một người bình thường. Khi tôi trò chuyện với anh Nguyễn Văn Lương, người được gọi là tỉnh nhất trong số các bệnh nhân, anh tâm sự rất chân thành.

– Anh ở đây có thích không?
– Vâng, em cũng thích ở đây, nhưng nếu xác định lấy vợ, có con thì em   phải về nhà.

– Tại sao anh phải vào đây?

– Vâng, em bị điên, nhà không chữa được nên đưa vào đây. Ở đây, em vừa hỗ trợ cán bộ, vừa là hộ sĩ cho cán bộ. Nếu mà có đứa nào lên cơn là dập tắt ngay.” (cười to).                                     

–  Hôm nay được tắm rửa, mặc quần áo mới anh thấy thế nào?
–  Thích lắm chị ạ, mai các chị có qua nữa không?

Thật khó có thể nghĩ được, một bệnh nhân động kinh mãn tính, từng là đối tượng nguy hiểm phải đưa vào cách ly lại có thể tỉnh táo như vậy. Và càng không thể nghĩ được rằng, trước khi vào trung tâm, trong một lần lên cơn anh đã chém chết người mẹ ruột, cả gia đình ruồng bỏ vì quá sợ hãi. Anh cũng là một cây văn nghệ của trung tâm với giọng hát rất khỏe khoắn, sẵn sàng hát tặng các thiện nguyện viên của Hội 3, 4 bài hát liên tiếp.

Chương trình chăm sóc bệnh nhân tâm thần là một trong những chương trình từ thiện nổi bật của Hội sự nghiệp từ thiện Minh Đức, cũng là chương trình duy nhất hiện nay làm công việc: tắm rửa cho bệnh nhân tâm thần. Tuy mới bắt đầu từ năm 2009, nhưng chương trình đã mang đến nhiều ý nghĩa cho cộng đồng. Sư thầy Thích Giải Hiền, Hội trưởng Hội sự nghiệp từ thiện Minh Đức chia sẻ:’Khi hòa mình vào công việc, chúng ta không chỉ đang chia sẻ khổ cực với người bệnh mà chính là đang làm cho bản thân chúng ta. Những bệnh nhân ấy, họ đã giúp chúng ta hiểu được rằng chúng ta đang hạnh phúc. Để chúng ta biết trân trọng cuộc sống, trân trọng chính bản thân mình và cuộc sống của những người xung quanh. Đó chính là mục tiêu lớn nhất của chương trình”.

Chương trình sẽ tiếp tục hành trình đến với tất cả các trại tâm thần, các trung tâm bảo trợ xã hội trên khắp miền đất nước.
 Hẹn gặp lại nhé, ngày này năm sau…

Hà Nội, 01/08/2010