Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn trong buổi sáng tinh mơ thật yên bình và thanh vắng nhưng sao gần gũi đến lạ kỳ. Trong không gian tĩnh mịch của núi rừng Trường Sơn chợt vọng lên những thanh âm nhẹ nhàng, ấm áp và thiền vị…
Tôi chợt nghĩ, không biết ai đã có ý tưởng đem thanh âm thiền vị và giải thoát lên tận chốn núi rừng Trường Sơn linh thiêng này, nơi mà cách đây hơn 30 năm về trước chỉ có tiếng bom đạn, chết chóc thét gào. Kỳ diệu thay! Giờ đây giữa núi rừng xanh thẳm lại vang vọng những thanh âm của nghĩa tình, sự giải thoát, tỉnh thức và vô phân biệt như lời đề từ của GS.Vũ Khiêu khắc trên thân chuông:
Bát ngát Trường Sơn hồn liệt sĩ
Dạt dào Đông Hải khí anh linh
Ba hồi chiêu mộ rung tâm trí
Muôn dặm non sông nặng nghĩa tình
Và thật không có gì cảm động và vinh dự hơn khi chúng tôi được tận mắt chứng kiến Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết tự tay thỉnh lên 10 tiếng chuông (xem ảnh nhỏ bìa 1) để cầu nguyện cho hương hồn các liệt sĩ. Những lời phát biểu sâu nặng nghĩa tình của Chủ tịch chắc hẳn khiến hương hồn của các anh hùng liệt sĩ nhẹ nhàng, phiêu diêu cùng với thanh âm của tiếng chuông chùa mà siêu thoát.
Mang tâm tư và nghĩa tình giữa núi rừng Trường Sơn, chúng tôi về Nghĩa trang Liệt sĩ Đường 9, nơi 10.087 liệt sĩ yên nghỉ trên quả đồi mênh mông, lộng gió. Vừa đến nghĩa trang, trước khu lễ đài chính, đập vào mắt chúng tôi là một tháp chuông rất hiện đại, với đường nét kiến trúc khá lạ nhưng rất đẹp. Bên trong treo một quả chuông với kích cỡ và đường nét y hệt như quả chuông trên Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn, chỉ khác là vị trí đặt tháp chuông nằm ngay trước khu lễ đài chính. Đứng trong tháp chuông hướng mắt về phía lễ đài trên lưng chừng đồi và phóng tầm mắt ra bốn phía, lòng nhẹ tênh khi thỉnh lên những âm thanh giải thoát và những lời cầu nguyện cùng với lời đề từ đầy xúc động của GS.Vũ Khiêu khắc trên quả chuông này:
Hồi chuông vị quốc rung Nam Bắc
Ngọn lửa anh linh rực đất trời
Muôn dặm từng vang Đường Số Chín
Ngàn thu còn mãi tuổi hai mươi.
Vâng, tuổi hai mươi của các anh vẫn còn mãi với ngàn thu. Chúng tôi tin chắc rằng với những nghĩa cử đầy ân tình, sẽ khiến cho hồn thiêng sông núi và vận nước hôm nay sẽ cùng với thanh âm của tiếng gió ngàn và ngân nga thiền vị của tiếng chuông giải thoát hương hồn của các anh hùng liệt sĩ ấm áp và thăng hoa.
Chúng tôi xuôi về thăm dòng sông Thạch Hãn, “Khu Nghĩa trang Quốc gia thứ ba” tại tỉnh Quảng Trị, có hàng ngàn chiến sĩ đã vĩnh viễn nằm lại nơi dòng sông này.Tổ quốc và nhân dân không bao giờ quên các anh; những bè hoa, thuyền hoa, vòng hoa thả trên dòng sông cùng với đèn hoa đăng lung linh trên sóng nước là sự biểu lộ của những tấm lòng. Và tại Quảng trường Văn hóa Thành cổ Quảng Trị nhìn ra dòng sông Thạch Hãn máu lửa, Ngân hàng Công thương Việt Nam đã phát tâm đúc một quả Đại hồng chung (ảnh trên) treo trên một đài tháp cao nhìn ra dòng nước Thạch Hãn. Chúng tôi mượn một khổ thơ của một đồng đội các anh để thay lời nguyện cầu khi thỉnh lên những tiếng chuông:
“Đò xuôi Thạch Hãn xin chèo nhẹ
Đáy sông còn đó bạn tôi nằm
Có tuổi đôi mươi thành sóng nước
Vỗ yên bờ bãi mãi nghìn năm”.
Chư Tăng Phật tử cử hành lễ cầu siêu tại nghĩa trang Trường Sơn
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thỉnh tiến chuông đầu tiên tại nghĩa trang Trường Sơn