Có một thời tôi đã tham gia Phật sự ở một ngôi chùa gần nhà rất là tích cực. Mặc dù đang bận bịu với công việc mưu sinh và gia đinh, tôi vẫn dành thời gian tu tập và đảm nhiệp Phật sự năng nỗ, liên tục. Tưởng rằng việc đời mới bon chen, hơn thua, tranh giành quyền lợi, danh phận. Hóa ra, việc đạo cũng không ít gian truân với những tham, sân, si, tật đố với những bạn đồng tu trong chùa! Nhất là những chùa chưa có những bậc tôn túc trú trì. Ban hộ tự bao gồm những đạo hữu gắn bó lâu năm với chùa, đã từng tham gia gìn giữ, trùng tu ngôi Bửu điện… với trình độ Phật pháp nông cạn và tư tưởng “công thần”, một số bác ngã mạn, kết nhóm chia phe chống đối nhau và tha hồ tưới tẩm oán hận lên nhau làm khởi thêm phiền não, nghiệp chướng trong chốn thiền môn. Tôi bàng hoàng, xót xa khi nhận ra thực tế ấy, nên đã lặng lẽ trở về nhà với suy nghĩ: “Không cần phải đến chùa mới tu, nếu đến chùa mà tham, sân, si hơn thì ở nhà mà tụng kinh niệm Phật. Tự mình vẫn có thể đi cúng dường, bố thí, phóng sanh làm theo lời Phật dạy. Không đến nơi đông người thì sẽ không va chạm, khỏi thấy – nghe những điều trái tai nhức mắt càng tốt! Thế là tôi không tu với đại chúng nữa mà về nhà “Tu tại gia”.
Ở gia đình, tôi cũng thiết được một bàn thờ Phật trang nghiêm và không gian thanh tịnh cho mình tụng kinh niệm Phật hằng đêm. Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn, quan sát lại tôi thấy việc tự tu có phần sút kém. Bởi vì ở nhà rất khó thực hiện đúng thời khóa đã định. Chẳng hạn, khách bạn của mình, của chồng, con đến bất ngời đến lúc sắp đi tụng kinh hoặc đang tụng kinh trên gác mà dưới nhà chuông điện thoại cứ reo dài… có lúc đã đến giờ tụng kinh mà công việc nhà chưa xong nên làm ráng đến trễ giờ rồi giải đãi bỏ thời khóa. Lắm lúc, ở dưới nhà xem Tivi có mục hứng thú lại la ó khiến tâm không thanh tịnh được… còn đi cúng dường, bố thí thì tự lực còn ít ỏi nên phải dồn nhiều tháng mới thực hiện được một lần và có khi quên luôn. Thật là nhiều chướng ngại khi “Tu tại gia!”. Nếu mình đến chùa cùng vào thời khóa với đại chúng thì sẽ dứt bỏ được việc nhà, chung quanh mình ai cũng trang nghiêm, thanh tịnh thì mình cũng dễ dàng nhiếp tâm tụng được trọn vẹn một thời kinh. Mà có đến chùa mới gặp nhiều duyên sự để cúng dường, bố thí rộng hơn nữa. Thiền sư Nhất Hạnh khuyên người tu phải xây dựng Tăng thân, cùng với đại chúng mà học tu mới an lạc, tiến bộ được. Quý Thầy cũng thường dạy: “Ăn cơm có canh, tu hành có bạn”, không thể nói là tu trong tâm, tu ở nhà được. Hơn nữa, tu tập không phải chỉ ngồi thiền, tụng kinh niệm Phật mà còn phải đi vào cuộc đời, lắng nghe nỗi khổ niềm đau của thế gian để vừa kiểm nghiệm lời Phật dạy vừa có cơ hội chia sẻ với nhiều nghịch cảnh kiếp nhân sinh mà nuôi dưỡng tâm từ bi… lại trăn trở, suy nghĩ… rồi quyết định hòa nhập lại với đại chúng!
Tôi đến với một đạo tràng niệm Phật, có Sư cô trụ trì, được nghe quý Thầy giảng pháp hàng tuần, được ăn cơm cùng đại chúng trong chánh niệm cùng với những công tác Phật sự. Dĩ nhiên, ở tập thể nào cũng không tránh khỏi những va chạm tật đố, ở chùa nào cũng có các “công thần” muốn hơn người, ngã mạn về sự đóng góp của mình đối với bổn tự, ít thích người đến sau vì lo rằng người mới tích cực, được ưu ái thì danh tiếng của các “công thần” bị mờ nhạt… Tuy nhiên, giờ đây, tôi không vì những điều ấy mà thối chí, nản lòng. Tôi nhìn sâu vào thực tế và ghi nhận nó như một hiện hữu tất yếu của cuộc đời để vượt qua các chướng duyên. Bởi dù sao có hòa với đại chúng mà tu tập vẫn có nhiều hiệu quả hơn là lặng lẽ, lủi thủi một mình ở nhà! Ở chùa với khung cảnh trang nghiêm thanh tịnh mình dễ dàng gác bỏ trần duyên để tịnh tâm, lại thường xuyên gần gũi Tăng thân, nghe pháp làm cho hạt giống Bồ-đề được tưới tẩm và chắc sẽ mau ra hoa kết quả hơn. Có đại chúng mình sẽ bớt giải đãi, hôn trầm, trạo cử vì bạn đồng tu đang bên nhau, học tập lẫn nhau và có sự hợp sức, hợp lực của đại chúng mình sẽ phát huy được nhiều thiện nghiệp hơn.
Vì vậy tôi luôn tự nhắc mình phải kết hợp việc tu tập ở nhà với việc tu học cùng đại chúng ở chùa một cách hài hòa. Ở nơi đông người thì cộng tác mà thu nhỏ mình lại, tránh thị phi và không vui, không buồn với các khen chê mình mới gặt hái được kết quả mỹ mãn. Không biết bạn đồng tu có đồng tình với tôi chăng???
Tâm Quả
